10 مه 2024 - در یک پیشرفت قابل توجه برای مدیریت دیابت، مطالعه ی اخیر شواهد قانع کننده ای را ارائه کرده است که نشان می دهد بیمارانی که از داروهای آگونیست گیرنده پپتید-1 شبه گلوکاگون(GLP-1)  استفاده می کنند، ممکن است در مقایسه با کسانی که از درمان های جایگزین استفاده می کنند در معرض خطر کمتری برای ایجاد سنگ کیسه صفرا و ایلئوس باشند. این یافته ها که درEpic Research  منتشر شده است، مزایای بالقوه آگونیست های گیرنده GLP-1 را در کاهش عوارض گوارشی که معمولاً با دیابت مرتبط هستند، روشن می کند.

بر اساس این مطالعه، بیماران دیابتی که داروهای GLP-1 برای آنها تجویز شده بود، در مقایسه با بیمارانی که داروهای GLP-1 برای آنها تجویز نشده بود، بیشتر در معرض تاخیر در تخلیه معده یا گاستروپارزی قرار داشتند.

یک مطالعه ی دیگر نشان داد که بیماران بدون دیابت که از داروهایGLP-1 - سماگلوتید و لیراگلوتید- برای کاهش وزن استفاده می‌کردند، در مقایسه با افرادی که گروه دیگری از داروها را مصرف می‌کردند، در معرض خطر بیشتری برای ایلئوس، گاستروپارزی و سنگ‌های صفراوی قرار داشتند.

عوارض جانبی دستگاه گوارش (GI)، از جمله سنگ کیسه صفرا، تاخیر در تخلیه معده و ایلئوس(انسداد روده ی کوچک)، با داروهای GLP-1 مرتبط هستند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) یک برچسب ایمنی را برای اوزمپیک (سماگلوتید) در مورد خطر بالقوه ایلئوس، صادر کرده است.

تاخیر در تخلیه معده با کاهش سرعت حرکت غذا از معده به روده کوچک مشخص می شود. علاوه بر این، عوارضی مانند سنگ کیسه صفرا و ایلئوس، وضعیتی که با اختلال در حرکت روده مشخص می‌شود، چالش‌های دیگری ایجاد می‌کند که اغلب بار مدیریت این اختلال متابولیک مزمن را تشدید می‌کند.

برای درک بیشتر ارتباط بین داروهای GLP-1 و عوارض جانبی گوارشی، محققان 12 میلیون بیمار دیابتی را مورد مطالعه قرار دادند که برای 7.4 میلیون نفر از آنها داروهای تجویز شده بود. آنها می خواستند این احتمال را افزایش دهند که فقط بیمارانی که به طور فعال مدیریت می شوند، مورد مطالعه قرار می گیرند. برای بیمارانی که از داروهایGLP-1  استفاده می کردند، خرید نسخه ی این داروها به عنوان شواهد کافی عمل کرد. برای بیمارانی که از داروهای GLP-1 استفاده نمی کردند(4.6 میلیون نفر)، فقط کسانی که آزمایش HbA1c را تکمیل کرده بودند، در این مطالعه وارد شدند.

تیم تحقیقاتی نتایج را بر اساس سن بیمار، جنس، آسیب پذیری اجتماعی، نژاد، طبقه بندی BMI، قومیت و مصرف انسولین، تنظیم نمود.

یافته های کلیدی این مطالعه به شرح زیر بود:

•  تاخیر در تخلیه معده (گاستروپارزی) برای بیماران دیابتی که اکثر داروهایGLP-1 مورد مطالعه را دریافت می کردند در مقایسه با بیماران دیابتی که GLP-1 مصرف نمی کردند، بیشتر بود.

•  بیمارانی که اگزناتید مصرف می کردند بیشترین افزایش احتمال ابتلا به این وضعیت را داشتند (135%)، در حالی که بیمارانی که از tirzepatide استفاده می کردند، 29% کاهش احتمال ابتلا به این وضعیت را نشان دادند.

•  سنگ کیسه صفرا و ایلئوس برای بیمارانی که بیشتر داروهای GLP-1 مورد مطالعه را مصرف می کردند، در مقایسه با بیماران دیابتی کهGLP-1 مصرف نمی کردند، کمتر بود.

•  احتمال ایجاد سنگ‌های صفراوی در بیمارانی که سماگلوتاید مصرف می‌کردند، 22 درصد کاهش نشان داد، در حالی که آنهایی که از تیرزپاتید استفاده می‌کردند، تغییر آماری معنی‌داری را در این مورد تجربه نکردند.

•  برای ایلئوس، تیرزپاتید بیشترین کاهش احتمال را داشت (62%)، در حالی که اگزناتید کمترین کاهش احتمال ایلئوس را نشان داد(43%).

این یافته‌ها نشان داد که بیماران دیابتی که چهار دارو از پنج داروی GLP-1 مورد مطالعه را مصرف کرده‌اند، در مقایسه با بیمارانی که از GLP-1 استفاده نمی‌کردند، احتمال افزایش تاخیر در تخلیه معده (گاستروپازیس) را تجربه نمودند.

محققان گفتند: بیماران دیابتی که داروهای GLP-1 را مصرف می‌کنند، در مقایسه با بیماران دیابتی که از داروهای GLP-1 استفاده نمی‌کنند، احتمال کمتری برای تشخیص ایلئوس یا سنگ کیسه صفرا دارند.

از آنجایی که تحقیقات بیشتر برای کشف مکانیسم‌های پیچیده زیربنایی مزایای داروهای GLP-1 در مدیریت دیابت ادامه دارد، این مطالعه گامی مهم به جلو در پیشرفت درک ما از این اختلال متابولیک پیچیده است. با داشتن این دانش، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی مجهزتر هستند تا بیماران دیابتی را در سفر خود به سمت بهبود سلامت و رفاهشان، توانمند کنند.

منبع:

https://medicaldialogues.in/diabetes-endocrinology/news/study-finds-diabetic-patients-on-glp-1-medications-less-likely-to-experience-gallstones-and-ileus-128276