28 آوریل 2024- محققان آلمانی در یک مطالعه مقطعی اخیر که در مجلهNutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases  منتشر شده است، تبعیت از الگوی رژیم غذایی در میان انواع مختلف دیابت و ارتباط آنها با عوامل خطر قلبی عروقی، عملکرد کلیه و نوروپاتی را ارزیابی کردند. آن‌ها تفاوت‌های جزئی در پایبندی و ارتباط با عوارض آندوتیپ‌های دیابت را پیدا کردند که شواهد کافی برای توصیه‌های غذایی مختص آندوتیپ را ارائه می‌دهد.

پیشینه

افراد مبتلا به دیابت به دلیل عوارضی مانند بیماری کلیوی، بیماری قلبی عروقی و نوروپاتی با افزایش عوارض و مرگ و میر مواجه هستند. مداخلات غذایی مانند رژیم مدیترانه ای، رویکردهای غذایی برای توقف فشار خون بالا (DASH) و رژیم های غذایی گیاهی برای مدیریت این خطرات توصیه می شود. در حالی که رژیم های مدیترانه ای و DASH فوایدی را در فشار خون و چربی ها برای بیماران دیابت نوع 2 (T2D) نشان داده اند، شواهد مبنی بر رژیم های غذایی مبتنی بر گیاهان هنوز در حال ظهور هستند. با این حال، مطالعات در مورد تأثیر آنها بر عملکرد کلیه و نوروپاتی محدود و متناقض است. تحقیقات در مورد الگوهای غذایی بر روی دیابت نوع 1 و 2 متمرکز شده است، و تفاوت‌های بالقوه بین آندوتیپ‌های دیابت که در خطر عوارض متفاوت هستند را نادیده می‌گیرد.

برای رفع این شکاف، محققان در مطالعه حاضر پایبندی به رژیم‌های غذایی خاص و ارتباط آن‌ها با عوامل خطر قلبی عروقی، عملکرد کلیه و نوروپاتی را در پنج نوع آندوتیپ دیابت بررسی کردند: دیابت خودایمنی شدید(SAID)، دیابت شدیداً مقاوم به انسولین (SIRD)، دیابت با کمبود انسولین شدید (SIDD)، دیابت خفیف مرتبط با چاقی (MOD) و دیابت خفیف مرتبط با سن(MARD).

در مورد این مطالعه

این مطالعه، 765 فرد از مطالعه دیابت آلمان (GDS) را بر اساس تشخیص دیابت با معیارهای انجمن دیابت آمریکا مورد بررسی قرار داد. میانگین سنی شرکت کنندگان 48.7 سال و 62.1 درصد مرد بودند. آن‌ها بین سال‌های 2012 و 2021 بر اساس طول مدت بیماری شناخته شده کمتر از 12 ماه یا با شرکت در پیگیری 5 ساله و ارائه داده‌ها از پرسشنامه بسامد غذایی (FFQ)ثبت نام شدند.

شرکت کنندگان در هر دو مقطع زمانی(ابتدا و پایان مطالعه) تحت معاینه یکسانی قرار گرفتند تا از قابلیت مقایسه اطمینان حاصل شود. شرکت کنندگان الگوهای مصرف غذاهای معمول خود را از 148 ماده غذایی طی 12 ماه گذشته گزارش کردند. دریافت مواد مغذی و گروه غذایی و میانگین کل انرژی روزانه با استفاده از کد غذا و پایگاه داده مواد مغذی آلمان محاسبه شد. علاوه بر این، متغیرهای خاص لازم برای تخصیص به اندوتیپ های دیابت، از جملهBMI (شاخص توده بدنی)، HOMA2-B (ارزیابی مدل هموستاتیک)، HOMA2-IR (مقاومت به انسولین HOMA2)،HbA1c (هموگلوبین گلیکوزیله)، وGADA (سطوح آنتی بادی های اسید گلوتامیک دکربوکسیلاز) جمع آوری شد. متغیرهای پیامد مربوط به عوامل خطر قلبی عروقی، عملکرد کلیه، و نوروپاتی، همراه با متغیرهای کمکی مانند سن، جنس، وضعیت سیگار کشیدن، سطح تحصیلات، و استفاده از دارو (کاهنده گلوکز، کاهش دهنده چربی، ضد فشار خون) مورد ارزیابی قرار گرفتند.

آنالیزها شامل تخصیص اندوتیپ های دیابت، مقایسه پیروی از الگوی غذایی، ارزیابی ارتباط با متغیرهای پیامد، تجزیه و تحلیل تعامل با استفاده از رگرسیون خطی و لجستیک چند متغیره، و تحلیل حساسیت بود.

نتایج و بحث

از مجموع شرکت کنندگان، 35.3 درصد اندوتیپ SAID، 2.4 درصد SIDD، 5.4 درصد SIRD، 27.6 درصد MOD و 29.2 درصد اندوتیپ MARD را نشان دادند. دریافت رژیم غذایی در بین آندوتیپ های دیابت متفاوت بود، و تفاوت هایی در فرکانس مصرف گروه های غذایی مشاهده شد، از جمله مصرف گوشت و لبنیات بالاتر در گروه SAID و افزایش مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده در گروه MOD.

تفاوت‌هایی در پایبندی به الگوی غذایی در بین آندوتیپ‌های دیابت مشاهده شد، به‌ویژه در پایبندی به شاخص رژیم غذایی سالم گیاهی (hPDI)با کمترین پایبندی در آندوتایپ های SIDD وMOD ؛ و بالاترین پایبندی در گروه MARD. نتایج زمانی که فقط افراد تازه تشخیص داده شده یا افرادی با کل انرژی دریافتی روزانه قابل قبول در نظر گرفته شدند، سازگار بود.

پیروی از الگوی غذایی، ارتباط متفاوتی با عوامل خطر قلبی عروقی و پیامدهای مرتبط با نوروپاتی در آندوتیپ های مختلف دیابت نشان داد. قابل توجه این بود که hPDI با لیپوپروتئین با چگالی کم و کلسترول تام در میان افراد مبتلا بهSAID ارتباط معکوس داشت. در میان افراد آندوتایپ SIRD، پایبندی نزدیک به hPDI با فشار خون دیاستولیک پایین‌تر همراه بود. علاوه بر این، تبعیت از الگوهای غذایی متعدد با غلظت پروتئین واکنش‌گرC با حساسیت بالا در افراد مبتلا به MARD رابطه معکوس داشت. همچنین، پیروی بیشتر از الگوهای غذایی خاص با احتمال کمتر نوروپاتی محیطی و نوروپاتی اتونوم قلبی عروقی در اندوتیپ های خاص، مانندMARD و  SAID همراه بود.

به طور کلی، این مطالعه از فنوتیپ کردن دقیق و استخراج جامع الگوهای غذایی با در نظر گرفتن اثرات هم افزایی مواد مغذی و غذاهای منفرد سود می برد. با این حال، استراتژی ثبت نام در این مطالعه ممکن است تعمیم پذیری را با کمتر نشان دادن آندوتیپ های خاص دیابت محدود کند. علاوه بر این، اتکا به دریافت رژیم غذایی گزارش شده توسط خود افراد و پتانسیل مخدوش کننده ی عوامل سبک زندگی ممکن است بر نتایج تأثیر بگذارد و روش های جایگزین طبقه بندی دیابت ممکن است نتایج متفاوتی را به همراه داشته باشد.

نتیجه

محققان توانستند تغییرات جزئی را در الگوهای غذایی در بین آندوتیپ‌های مختلف دیابت شناسایی کنند که رژیم‌های غذایی سالم‌تر را در افراد مبتلا به MARD و رژیم‌های غذایی کمتر سالم را در افراد مبتلا به SIDD و MOD نشان داد. علاوه بر این، ارتباط بین پایبندی به الگوهای غذایی و پیامدهای مرتبط با دیابت در آندوتیپ‌ها متفاوت بود. در آینده، مطالعات طولی و کارآزمایی‌های تصادفی‌ و کنترل‌شده می‌توانند به ارزیابی جامع رابطه ی بین تغذیه و عوارض مرتبط با دیابت در این اندوتیپ‌ها کمک کنند. این کار به تعیین سودمندی رویکرد طبقه‌بندی مجدد دیابت در شناسایی گروه‌هایی که ممکن است از مداخلات تغذیه‌ای مناسب بهره ببرند، کمک می‌کند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20240428/Study-questions-the-need-for-endotype-specific-diets-in-diabetes-management.aspx