بهترین نان برای افراد دیابتی چه نوع نانی است؟

 14 ژوئن 2016- نان شاید یکی از گسترده ترین مواد غذایی مورد استفاده  بر روی کره ی زمین باشد. این ماده ی غذایی می تواند برای سلامت افراد مبتلا به دیابت خطرناک باشد. با وجود این خطر، نان یکی از مواد خوراکی است که نخوردن آن بسیار سخت و اغلب غیرممکن است. خوشبختانه نانهای زیادی  در بازار وجود دارند که قند خون را به میزان بسیار زیادی افزایش نمی دهند. پختن نان در خانه با موادی که برای افراد دیابتی مناسب تر است مانند نانهای تهیه شده از غلات کامل مانند جو و گندم سبوس دار می تواند به کاهش اثرات نان برقند خون کمک کند.

نقش تغذیه در کنترل دیابت

همه ی محصولات نان حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات هستند. تغذیه نقش مهمی در کنترل دیابت بازی می کند برنامه ی غذایی مناسب همراه با تغییر شیوه ی زندگی و افزایش فعالیت فیزیکی و مصرف داروها می تواند به مدیریت قند خون کمک کند.

کربوهیدرات ها یکی از سه ماده ی مغذی ضروری برای سلامت انسان هستند. اگر چه کربوهیدرات ها قند خون را افزایش داده و می توانند در کنترل موثر دیابت اختلال ایجاد کنند که این موضوع به دلیل شکسته شدن آنها به مولکولهای قند یا گلوکز است. کلید حفظ قندخون پس از غذا، انتخاب غذاهایی است که حاوی کربوهیدراتهای پرکیفیت باشند. کربوهیدراتهای پرکیفیت دارای شاخص گلایسمیک پایین یا متوسط می باشند.

 بهبود شاخص گلایسمیک

شاخص گلایسمیک برای هر غذا بطور جداگانه اندازه گیری می شود و معنای آن تأثیر آن غذا بر افزایش قند خون است. سه درجه بندی برای شاخص گلایسمیک وجود دارد: کم ، متوسط و زیاد.

 غذاهایی که شاخص گلایسمیک پایینی دارند حاوی مقادیر بسیار کمی کربوهیدرات بوده یا فاقد کربوهیدرات هستند، مانند:

·        سبزیجات سبز رنگ

·        آجیل ها و دانه ها

·        گوشت

·        انواع توت های کوچک

غذاهایی مانند اکثر میوه ها و مواد تهیه شده از غلات کامل مانند برنج قهوه ای، جو و گندم کامل دارای  شاخص گلایسمیک متوسطی هستند و غذاهایی مانند نان سفید، غلات تصفیه شده، سیب زمینی سفید و قند، غذاهایی با شاخص  گلایسمیک  بالا می باشند.

 برای تهیه ی نانهای مناسب برای افراد دیابتی در خانه، افزودن موادی با شاخص گلایسمیک پایین مانند مواد دارای فیبر زیاد، پروتئین زیاد و چربیهای مفید به دستور تهیه ی نانهای استاندارد می تواند راه مناسبی باشد این کار از تاثیر کربوهیدراتهای موجود در نان بر قند خون می کاهد. برخی از این مواد عبارتند از:

·        تخم کتان

·        دانه های chia

·        سبوس گندم

·        جو

خبازان معمولاً یک چهارم از آرد معمولی را با مواد سالم دیگر جایگزین می کنند برای مثال اگر در دستور تهیه ی نان 2 فنجان آرد استفاده می شود، شما می توانید نصف فنجان از آنرا با پودر تخم کتان جایگزین کنید یا به جای آرد سفید برای تهیه ی شیرینی ها از آرد گندم کامل استفاده کنید. هنگامیکه نان را مصرف می کنید به جای استفاده از انواع مربا یا مایونز از روغن های سالم مانند آووکادو یا روغن بذر کتان استفاده کنید.

4 نان مناسب برای افراد دیابتی

نانهای سفید سبب افزایش چشمگیر قند خون می شوند، حتی نانهایی که بروی بسته ی آنها نان گندم حک شده است از گندم تصفیه شده تولید شده اند نه گندم کامل، بنابراین برای افراد دیابتی مناسب نخواهند بود.

در اکثر نانهایی که بر روی آنها "نان هفت دانه"  یا "نه دانه" حک شده است تنها در پوسته ی نان از این دانه ها استفاده  شده است  و اصل نان از آرد تصفیه  شده ی گندم تهیه شده است.

نانهایی که ازغلات کامل تهیه می شوند حاوی مقادیر زیادی  فیبر می باشند گاهی تبلیغات غیر واقعی  منجر به انتخاب اشتباه این نانها می شود.

 سالم ترین نانها برای افراد دیابتی عبارتنداز:

1)    نان تهیه  شده از غلات کامل

2)    نانهای تهیه  شده از چندین غله که بنام  چند دانه معروف هستند

3)     ترتیلای کم کربوهیدرات

4)     نان بدون غله

نانهای تهیه شده از غلات کامل حاوی مقادیر زیادی فیبر هستند. فیبرها کربوهیدراتهایی می باشند که توسط بدن ما قابل هضم نیستند، مصرف فیبر به اجابت مزاج و احساس سیری کمک می کند. فیبر همچنین حاوی مواد مغذی قابل توجهی می باشد که به کنترل قندخون کمک می کند. مطالعات نشان می دهد فیبر محلول می تواند سرعت هضم را کاهش داده و پیک قند خون پس از غذا را کاهش دهد. به همین دلیل فیبرها موجب کاهش شاخص گلایسمیک مواد غذایی می شوند. نانهایی که با افزودن فیبرهای محلول تهیه می شوند برای کنترل قند خون از طریق رژیم غذایی موثرند. اما افراد دیابتی باید به خاطر داشته باشند که نانهای تهیه شده از غلات کامل که با افزودن فیبر، غنی شده اند هنوز هم حاوی مقادیر بالایی کربوهیدارت می باشند بنابراین باید اصول و قاعده ی سروینگ را برای خوردن این نوع  از نانها  نیز رعایت کنند (به اندازه ی کف دست و به قطر کف دست برای هر وعده ی غذایی).

نانهای چند غله یا چند دانه معمولاً از چندین غله ی تصفیه نشده تهیه می شوند که حاوی مقادیر بالایی فیبر می باشند، این نانها از : جو دوسر، کوینولا، گندم سیاه، گندم سبوس دار، برنج قهوه ای، سبوس و جو تولید می شوند. این نوع از نانها علاوه براینکه شاخص گلایسمیک پایینی دارند (در مقایسه با نان گندم) دارای مواد مغذی دیگری مانند زینک، ویتامین Eو پروتئین هستند.

ترتیلای کم کربوهیدرات می تواند جایگزین مناسبی برای نان باشد. ترتیلا با طعم خوبی که دارد می تواند  جایگزین نانهای ساندویچی شود. با توجه به شیوع دیابت در سراسر جهان، شرکت های غذایی اقدام به تولید انواع مختلفی از ترتیلای کم کربوهیدرات کرده اند. به بسیاری از انواع ترتیلاها فیبر افزوده می شود تا مقدار کربوهیدرات آن کاهش یابد. برخی از انواع ترتیلا از مواد حاوی کربوهیدرات کم مانند جو یا  پودرهای پروتئینی سویا ساخته می شوند. افراد دیابتی می توانند بجای نان از ترتیلا برای تهیه ی انواع ساندویچ ها، مینی پیتزا، بریتو و تاکو استفاده  کنند.

شاید بهترین انتخاب برای افراد دیابتی نانهای بدون آرد یا بدون غله باشد درحالیکه نانهای تهیه شده از جوانه ی غلات منبع  خوبی از فیبر هستند اما هنوز مملو از کربوهیدرات می باشند.

نانهای بدون آرد یا بدون غلات از موادی مانند آرد بادام، آرد نارگیل و یا پودر بذر کتان تولید می شوند  قبل ازخرید این نوع از نانها برچسب اطلاعات تغذیه ای آنها را بدقت مطالعه  کنید زیرا ممکن است بسیار پرکالری باشند.

همچنین در اینترنت دستورالعمل هایی برای تهیه ی نانهای بدون آرد یا بدون غله "grain-free bread recipe"یافت می شود. این نوع از نانها در مقدار کم تهیه شده و گرانتر از نانهای معمولی هستند حتی اگر در خانه تهیه  شوند.

 افراد دیابتی نیاز به حذف نان از رژیم غذایی خود ندارند مگر پزشک یا متخصص تغذیه به آنها توصیه کند. افراد دیابتی می توانند از نانهای کم کربوهیدارت یا چند غله یا نان تهیه شده از غلات کامل استفاده  کنند و همزمان به برنامه ی ورزشی، داروهای تجویز شده توسط پزشک و مصرف غذاهایی با شاخص گلایسمیک پایین، ادامه دهند. این شیوه ی زندگی موثرترین روش برای کنترل قند خون و لذت بردن از زندگی سالم است.

 منبع: www.medicalnewstoday.com/articles/311036.php