یک مولکول ضدالتهاب قوی مصنوعی که می‌تواند از نابینایی افراد مبتلا به رتینوپاتی دیابتی جلوگیری کند

 3 ژانویه 2017- رتینوپاتی دیابتی که علت نابینایی در بزرگسالان است، بر اثر بالا بودن قند موجود در جریان خون ایجاد می‌شود، حال دانشمندان شواهدی ارائه نموده‌اند که نشان می‌دهد یک نسخه‌ی سنتتیک از یک مولکول ضد التهاب قوی بنام sgp130 محلول، یا sgp130، ده بار قدرتمند از نمونه‌ی طبیعی آن عمل می کند و می‌تواند از بروز التهاب زیاد در چشم‌ها و تخریب شبکیه که در دیابت رخ می‌دهد، جلوگیری نماید.

دکتر Sharmaزیست شناس اندوتلیال و عروق، مرکز بیوتکنولوژی پزشکی و ژنوم در کالج پزشکی جورجیا در دانشگاه آگوستا می‌گوید: ما تلاش کردیم که مسیر التهاب در شبکیه را در افراد دیابتی مهار کنیم تا از این آبشار التهابی که در نتیجه‌ی بالا بودن قندخون اتفاق می‌افتد، جلوگیری کنیم، بالا بودن قند در خون موجب افزایش میزان اینترلوکین-6 می‌شود.

 غلظت بالایی از IL-6 در جریان خون و در مایعات چشم بیماران مبتلا به رتینوپاتی دیابتی وجود دارد. هنگامیکه میزان  IL-6در خون افزایش می‌یابد میزان گیرنده‌های آن (IL-6R) نیز که برای فعالیت IL-6 لازم می‌باشند، افزایش می‌یابد. این محرک‌های شناور در خون موجب ایجاد پدیده‌ای بنام ترانس سیگنالینگ می شود که در آن گیرنده‌های این مولکولها مستقیماً بر روی سلولها یافت نمی‌شوند، شواهد جدیدی از آزمایشگاه دکتر Sharma و سایرین بدست آمده است که نشان می دهد این پدیده نقش بسیار مهمی در بیماریهای التهابی نظیر رتینوپاتی دیابتی، بیماریهای التهابی روده و حتی تصلب شرایین دارد.

در این مورد بنظر می‌رسد بدن یک سیستم نظارتی دارد و آن مولکول sgp130 است که در جریان خون حرکت کرده و کمپلکس IL-6/ IL-6Rرا به دام می اندازد و از عبور آنها از غشاء‌های سلولی و تحریک التهاب جلوگیری می‌کند. با این حال، در دیابت و سایر بیماریهای التهابی ظاهراً عملکرد این سیستم همیشه کافی و موثر نیست.

به همین دلیل دکتر شارما پس از دریافت کمک مالی 1.5میلیون دلاری از انستیتوی ملی چشم توانست با نسخه ی سنتتیک مولکول sgp130که آن را sgp130-Fc نام نهاده است، ترانس سیگنالینگ IL-6 را در رتینوپاتی دیابتی هدف قرار دهد، این مولکول مصنوعی، در حال حاضر در مرحله‌ی تحقیقات بالینی برای بیماری کرون و آرتریت روماتوئید قرار دارد.

تیم تحقیقاتی Sharmaامیدوار است تحقیقات فعلی آنها با استفاده از این مولکول قدرتمند ضد التهابی، بر روی بافت شبکیه ی چشم انسان و مدلهای موش نهایتاً منجر به تحقیقات بالینی sgp130-Fc برای رتینوپاتی دیابتی شود.

 در حقیقت تیم دکتر Sharmaشواهد اولیه‌ای از بافت شبکیه‌ی انسان و موشهای دیابتی بدست آورده‌اند که نشان می‌دهد این مولکول با ممانعت از ترانس سیگنالینگ IL-6 موجب کاهش قابل توجه التهاب کلاسیک چشم و تخریب پس از آن می‌شود.

گیرنده‌های پروتئین IL-6 همیشه در گردش خون نیستند و گاهی می‌توانند مستقیماً بر روی غشاء سلولی باشند. برای مثال در گلبولهای سفید خون،  IL-6 به گیرنده‌ی خود بر روی غشاء سلول متصل می‌شود و مولکول gp130 نیز به غشاء متصل می‌گردد و سیگنالی را ارسال کند تا نیروهای کمکی (سلولهای ایمنی) به محل اعزام شوند. در حقیقت هنگامیکه IL-6 و گیرنده‌اش با موفقیت در جریان خون به هم متصل می‌شوند، می‌توانند از طریق اتصال به gp130 به غشاء سلولهای اندوتلیال که عروق میکروسکوپی چشم در شبکیه هستند، دسترسی یابند.

 دکتر  Sharma می‌گوید: بر روی سلولهای اندوتلیال که اهداف اولیه در رتینوپاتی دیابتی هستند و ترانس سیگنالینگ در آن جا اتفاق می‌افتد، گیرنده‌های IL-6 وجود ندارد، هنوز مشخص نشده است که سلولهای اندوتلیال عروق خونی در سایر بخش‌های بدن نیز دارای گیرنده‌های IL-6هستند یا خیر.

 با این کمک مالی جدید، دانشمندان MCG توانستند تحقیقات بیشتری بر روی موش مدل دیابت نوع 1 و تأثیر ترانس سیگنالینگ بر سلولهای اندوتلیال و همچنین بر روی سلولهای pericytes در چشم انجام دهند.

پریسایتهاسلولهای انقباضی هستند که اطراف سلولهای اندوتلیال را فرا گرفته اند و قدرت عروق خونی کوچکی را که در آنها تبادل اکسیژن و مواد مغذی بین سیستم سرخرگی و وریدی صورت می گیرد و مواد مغذی و اکسیژن را در اختیار چشم قرار می دهند، افزایش می دهد.

 در رتینوپاتی دیابتی، سلولهای pericytes تخریب شده و از بین می‌روند، دیواره‌های عروق خونی بطورغیرطبیعی ضخیم می‌شوند و معبرهای ورود خون باریک می‌شوند و در نهایت سلولهای اندوتلیال می‌میرند. در این حالت چشم تلاش می‌کند که عروق خونی جدیدی را برای جبران و تعمیر عروق خونی از دست رفته، تولید کند اما این عروق خونی کوچک نهایتاً ناکارآمد بوده و با نشست خون موجب تخریب بیشتر شبکیه و کاهش بیشتر بینایی فرد می شوند.

دانشمندان همچنین به بررسی تأثیر sgp130-Fc بر مدل موش رتینوپاتی دیابتی پرداختند. آنها این دارو را قبل و بعد از بروز رتینوپاتی به موش دادند. آنها این دارو را مانند درمانهایی که امروزه با عوامل ضد رشد عروق اندوتلیال برای بیماران صورت می‌گیرد، بطور مستقیم در چشم تزریق کردند. همچنین این دارو را به صورت داخل وریدی نیز امتحان کردند تا تفاوت اثر بخشی آن را بررسی کنند.

دانشمندان با استفاه از تکنولوژیهای پیشرفته از جمله توموگرافی انسجام نوری[1] توانستند بصورت غیر تهاجمی سلامت شبکیه را بعد از استفاده از این دارو بررسی کنند. در حالیکه شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ترانس سیگینالینگ همیشه سبب تحریک التهاب می‌شود، سیگنالینگ کلاسیک می تواند التهاب را کم یا زیاد کند. در حال حاضر، درمان رتینوپاتی دیابتی از طریق لیزر و درمانهای ضد VEGFکه عروق خونی ناکارآمد را هدف قرار می دهند، صورت می گیرد.

 منبع:

www.news-medical.net/news/20170103/Powerful-version-of-anti-inflammatory-molecule-may-help-protect-vision-in-diabetic-retinopathy.aspx