۲ژوئیه ۲۰۲۵- بر اساس یک مطالعه مشاهده‌ای ۱۴ساله که در نشریه BMJ Open منتشر شده است، یک ارتباط قوی‌ میان کنترل قند خون و خطر ابتلا به چندین بیماری چشمی در سالمندان وجود دارد. در این تحقیق، کیتلین لین و استیون جیوراج از مدرسه جهانی سلامت دانشگاهUCL ، تاثیر وضعیت دیابت و سطح قند خون را بر احتمال تشخیص بیماری‌ هایی مانند گلوکوم (آب ‌سیاه)، بیماری چشمی ناشی از دیابت، دژنراسیون ماکولا (تباهی لکه زرد) و آب ‌مروارید در طول زمان، بررسی کردند.

در این پژوهش از داده‌ های «مطالعه طولی سالمندی انگلیس(ELSA)»استفاده شد و بیش از ۵۶۰۰شرکت ‌کننده ی ۵۰ساله و بالاتر طی هشت موج گردآوری داده، از سال ۲۰۰۴تا ۲۰۱۹، مورد پیگیری قرار گرفتند. پژوهشگران نزدیک به ۲۹۰۰۰مشاهده را تحلیل کردند و از مدل ‌های رگرسیون لجستیک برای ارزیابی رابطه ی بین وضعیت اولیه قند خون و بروز بعدی بیماری‌ های چشمی استفاده نمودند.

شرکت ‌کنندگان بر اساس وضعیت دیابت و میزان هموگلوبین گلیکوزیله(HbA1c)  به گروه‌ های زیر تقسیم شدند:غیردیابتی با HbA1c کمتر از ۶٫۵ درصد و بدون تشخیص دیابت؛ دیابت کنترل ‌شده با تشخیص دیابت و HbA1c کمتر از ۶٫۵ درصد؛ دیابت کنترل ‌نشده با تشخیص دیابت و HbA1c برابر یا بیشتر از ۶٫۵ درصد؛ دیابت تشخیص ‌داده‌ نشده:بدون تشخیص دیابت، اما HbA1c برابر یا بیشتر از ۶٫۵ درصد. در این مطالعه، تنظیماتی برای متغیرهای مختلفی مانند سن، جنسیت، میزان فعالیت بدنی، شاخص توده بدنی(BMI)  و سیگار کشیدن انجام شد تا اثر این عوامل بر نتایج برطرف شود.

این مطالعه به نتایج زیر منجر شد:

· دیابت کنترل ‌شده با کاهش خطر ابتلا به گلوکوم (آب‌ سیاه)، بیماری چشمی دیابتی و دژنراسیون ماکولا در سالمندان مرتبط بود.

· افرادی که دیابت آنها تشخیص داده نشده بود، نسبت به افرادی که دیابتشان کنترل شده بود، ۱٫۳۸برابر بیشتر در معرض ابتلا به دژنراسیون ماکولا قرار داشتند.

· افرادی با دیابت کنترل‌ نشده، در مقایسه با دیابت کنترل ‌شده، ۱٫۲۰برابر بیشتر احتمال ابتلا به بیماری چشمی دیابتی داشتند.

· حتی افرادی که اصلاً دیابت نداشتند، در مقایسه با کسانی که دیابتشان به خوبی کنترل شده بود، ۱٫۲۹برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به گلوکوم بودند.

· هیچ ارتباط معناداری بین کنترل قند خون و خطر ابتلا به آب ‌مروارید مشاهده نشد.

پژوهشگران نوشتند: «بر اساس یافته‌ های ما، حفظ کنترل مناسب قند خون در سنین بالا، نه تنها در مدیریت دیابت مؤثر است، بلکه ممکن است نقش مهمی در پیشگیری از عوارض چشمی مرتبط با بینایی نیز ایفا کند».

این مطالعه از این جهت قابل توجه است که از یک گروه نمونه ملی گسترده و نماینده استفاده کرده و داده ‌های دقیق زیستی و سبک زندگی را بررسی نموده است؛ موضوعی که دیدگاه‌ های ارزشمندی درباره تأثیرات بلند مدت سلامت متابولیک بر بیماری ‌های چشمی ارائه می‌ دهد. با این حال، نویسندگان به برخی محدودیت‌ های این مطالعه نیز اشاره کردند، از جمله کاهش حجم نمونه به مرور زمان به دلیل خروج شرکت ‌کنندگان، و استفاده از اطلاعات مربوط به فعالیت بدنی بر اساس گفته‌ ها و گزارش‌ های خود شرکت ‌کنندگان، که از طریق ابزارهای عینی و قابل اندازه‌ گیری مثل دستگاه‌ های پوشیدنی یا سنسورهای حرکتی اندازه گیری نشده بود و مدت ‌زمان آن مشخص نبود.

در مجموع، این پژوهش از غربالگری منظم بیماری ‌های چشمی در سالمندان، به ‌ویژه در افراد مبتلا به دیابت یا دارای قند خون بالا حمایت می ‌کند. همچنین، بر ضرورت شناسایی زودهنگام و کنترل مناسب قند خون برای کاهش بار ناشی از کاهش بینایی قابل پیشگیری در جوامع سالمند تأکید دارد.

منبع:

https://medicaldialogues.in/ophthalmology/news/good-blood-sugar-control-may-lower-risk-of-eye-diseases-in-older-adults-study-finds-151027