۱ژوئیه ۲۰۲۵ - بنا بر گزارش کلینیک کلیولند، تقریباً ۷ درصد از افراد مبتلا به دیابت به نوعی بیماری جدی چشمی به نام "ادم ماکولای دیابتی" (Diabetic Macular Edema) مبتلا می شوند که می تواند منجر به کاهش بینایی شود. درمان رایج این عارضه گران قیمت است و تزریق هایی که برای درمان آن استفاده می شوند، ممکن است سالانه حدود ۲۰۰۰۰ دلار هزینه داشته باشند .اما پژوهشگران دانشگاه ویرجینیا (UVA) و مؤسسات همکار، کشف جدیدی کرده اند که می تواند گزینه ای با هزینهٔ تنها ۲۰دلار در ماه فراهم کند.
دکتر «جیاکریشنا آمباتی»، استاد چشم پزشکی و محقق UVA که پیش تر نشان داده بود داروهای HIV خطر ابتلا به آلزایمر و دیگر بیماری ها را کاهش می دهند، این پژوهش را رهبری کرده است. وی و تیمش دریافتند که افرادی که داروی مقرون به صرفهٔ لامی وودین(Lamivudine) را مصرف می کردند، به طور قابل توجهی با کاهش احتمال بروز این عارضه چشمی مواجه بودند.
او توضیح داد: «ما دریافتیم که طی چهار هفته، بینایی بیماران در این مطالعه به طور متوسط معادل ۱۰حرف در جدول بینایی بهبود یافت. این بسیار شگفت انگیز است، به ویژه وقتی در نظر بگیریم که درمان کنونی شامل تزریق ماهانهٔ دارو به داخل چشم است که هم دردناک است و هم گران قیمت، در حالی که این قرص ها در آمریکا حدود ۲۰دلار در ماه هزینه دارند و در کشورهای دیگر حتی ارزان تر هم هستند».
تیم UVA با همکاری پژوهشگرانی از دانشگاه فدرال سائوپائولو در برزیل، دانشگاه ییل و دانشگاه کارولینای جنوبی، ۲۴ فرد بزرگسال مبتلا به ادم ماکولای دیابتی را برای شرکت در یک کارآزمایی بالینی تصادفی ثبت نام کردند. تقریباً نیمی از آن ها به مدت دو ماه داروی لامی وودین دریافت کردند و باقی افراد دارونما مصرف کردند.
بر اساس تخمین سازمان جهانی بهداشت، دیابت در حال حاضر ۸۳۰ میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار داده است، و این رقم به طور پیوسته در حال افزایش است، در حالی که بیش از نیمی از مبتلایان به دیابت تحت درمان قرار نمی گیرند. استفاده از قرص هایی که مدت‌هاست تأیید شده اند، می تواند درمان این بیماری را در سطح جهانی مقرون به صرفه تر و در دسترس تر کند، به ویژه در مناطقی که متخصصان شبکیه چشم برای تزریق دارو در دسترس نیستند.
همچنین، دکتر آمباتی خاطرنشان کرد که درمان تزریقی فعلی می تواند «دردناک، تهاجمی و گاهی با عوارضی مانند خون ریزی، عفونت و جداشدگی شبکیه همراه باشد».
با توجه به اینکه داروی لامی وودین ممکن است در درازمدت عوارضی مانند آسیب به کبد و لوزالمعده ایجاد کند، تیم تحقیقاتی اقدام به توسعه نسخه ای جدید از این دارو کرد که این عوارض را نداشته باشد. آمباتی گفت: «ما در واقع داروی جدیدی به نام Kamuvudine K9 تولید کرده ایم که نه تنها فاقد عوارض جانبی است، بلکه حتی در کنترل بیماری عملکرد بهتری هم دارد».
اکنون این پژوهشگران خواستار انجام مطالعات بزرگ تر و طولانی تر برای تأیید این یافته ها شده اند.
در سال ۲۰۱۴، آمباتی تیمی را رهبری کرد که کشف کردند داروهای HIV می توانند از دژنراسیون ماکولا جلوگیری کنند. بعداً دریافتند که این داروها می توانند در پیشگیری از بیماری های دیگری مانند آلزایمر نیز موثر باشند.
پژوهشگران دریافتند بیمارانی که نوع خاصی از داروهای HIV به نام مهارکننده های نوکلئوزیدی آنزیم معکوس ترانس کریپتاز(NRTIها) را مصرف می کردند، سالانه بین ۶ تا ۱۳ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار داشتند. آن ها این ارتباط را با تحلیل برخی از بزرگ ترین پایگاه های دادهٔ بیمه سلامت کشور کشف کردند.
دکتر آمباتی گفت: « کشف ما درباره تأثیر داروی HIV روی یک بیماری چشمی، ممکن است راه را برای درمان بسیاری از بیماری های دیگر هم باز کند».
فلسفه اصلی تیم پژوهشی آن است که تا هر جا که علم آنها را ببرد، دنبالش بروند، و تاکنون، این مسیر آن ها را به کشفیات مداومی رسانده است.
منبع:
https://news.virginia.edu/content/uva-health-researchers-find-hiv-drugs-treat-diabetes-related-eye-condition