خلاصه ی کلیدی:
• آگونیست های گیرنده GLP-1 باعث کاهش بیشتر HbA1c در افراد مسن نسبت به بزرگسالان جوان شدند.
• مهارکننده های SGLT2 خطر عوارض جانبی عمده ی قلبی عروقی را درافراد مسن نسبت به بزرگسالان جوان، بیشتر کاهش دادند.
3 فوریه 2025- بر اساس یافتههای یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز منتشر شده در JAMA، مهارکنندههای SGLT2، حوادث نامطلوب قلبی عروقی را در افراد مسن مبتلا به دیابت نوع 2 در مقایسه با بزرگسالان جوان تر بیشتر کاهش می دهند.
محققان دادههایی را از 601 کارآزمایی تصادفی و کنترل شده به دست آوردند که اثربخشی مهارکنندههای SGLT2، آگونیست های گیرنده یGLP-1 و مهارکنندههای DPP-IV را بر HbA1c یا عوارض جانبی عمده CV در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع 2 را ارزیابی کرده بودند. افراد مسن در هنگام استفاده از یک مهارکننده ی SGLT2 نسبت به بزرگسالان جوان خطر کمتری برای عوارض جانبی عمده CV داشتند. این در حالی است که افراد مسن با استفاده از آگونیست های گیرنده یGLP-1 کاهش بیشتری را در HbA1c نسبت به بزرگسالان جوان تجربه کردند.
پرفسور پیتر هانلون، محقق ارشد بالینی در دانشکده سلامت و رفاه در دانشگاه گلاسکو در بریتانیا، گفت: «سن نباید مانعی برای درمان با مهارکنندههای SGLT2 در بیمارانی باشد که احتمالاً از کاهش خطرCV سود می برند. همچنین این متاآنالیز نشان می دهد که برای این درمان ها که مزیت قلبی عروقی اثبات شده ای دارند، تغییر در قند خون ممکن است یک شاخص ضعیف برای اثرات محافظتی قلبی عروقی باشد».
محققان در پایگاههای داده MEDLINE و Embase و در فهرست کارآزماییهای بالینی ایالات متحده و چین، به جستجوی کارآزمایی های تصادفی و کنترل شده تا نوامبر 2022 پرداختند. حاصل این جستجو، 592 کارآزمایی با 309503 شرکت کننده بود که نتایج HbA1c آنها ثبت شده بود. همچنین محققان 23 کارآزمایی با 168489 شرکت کننده را یافتند که عوارض جانبی عمده قلبی عروقی را گزارش کرده بودند. تفاوتها در اثربخشی داروها بر اساس سن به صورت بازههای 30 ساله منتشر شده بود.
درمان با هر کلاس دارویی با کاهش 0.5 تا 1.5 درصدی HbA1c در مقایسه با دارونما همراه بود. مهارکنندههای SGLT2 و آگونیست های گیرنده ی GLP-1، اما نه مهارکنندههای DPP-IV، خطر عوارض جانبی عمده ی قلبی عروقی را در مقابل دارونما کاهش دادند.
بزرگسالان مسن تر نسبت به بزرگسالان جوان تر کاهش HbA1c کمتری با مونوتراپی با مهارکننده SGLT2، درمان دوگانه یا درمان سه گانه داشتند، در حالی که افراد مسن تر کاهش بیشتر HbA1c را با مونوتراپی با آگونیست های گیرنده ی GLP-1 و درمان دوگانه تجربه کردند. درمان دوگانه با یک مهارکننده ی DPP-IV با کاهش بیشتر HbA1c برای بزرگسالان مسن در مقایسه با بزرگسالان جوان مرتبط بود.
افراد مسن دریافت کننده ی مهارکننده های SGLT2 در مقایسه با بزرگسالان جوان تر، 24% کاهش در عوارض جانبی عمده یقلبی عروقی را تجربه کردند(HR =0.76؛ فاصله ی اطمینان 95%: 0.62-0.93) برعکس، آگونیستهای گیرنده یGLP-1 ، خطر بروز عوارض جانبی عمده CV را در بزرگسالان مسن در مقایسه با بزرگسالان جوان 47 درصد افزایش دادند(HR= 1.47؛ فاصله ی اطمینان 95%: 1.07-2.02)
پرفسور هانلون گفت: «ما از این موضوع شگفت زده شدیم که با وجود مزایایقلبی عروقی بیشتر مهارکننده هایSGLT2 برای افراد مسن، کاهش قند خون در افراد مسن در مقایسه با افراد جوان با این داروها کمتر بود».
خطر عوارض جانبی عمده ی قلبی عروقی با مهارکننده های SGLT2 یا آگونیست های گیرنده یGLP-1 بین مردان و زنان تفاوتی نداشت. مردان در مقایسه با زنان در معرض خطر بیشتری برای عوارض جانبی عمده ی قلبی عروقی با استفاده از مهارکننده DPP-IV بودند(HR=1.65؛ فاصله ی اطمینان 95%: 1.25-2.21).
پرفسور هانلون گفت: «کارآزمایی های موجود در متاآنالیز ما شامل تعداد کمی از شرکت کنندگان بالای 80 سال بود. آنها همچنین مواردی مانند ضعف(frailty) را که می تواند پیامدهای مهمی برای اولویت های درمانی و خطرات در افراد مسن داشته باشد، اندازه گیری نکرده بودند. تصمیم گیری در مورد بهترین درمان برای افراد مسن همیشه مستلزم ایجاد تعادل دقیق بین خطرات و فواید است. یافته های ما مبنی بر اینکه افراد مسن مزایای بیشتری را از این داروها از نظر کاهش حملات قلبی و سکته تجربه کردند، بسیار دلگرم کننده است. سن به تنهایی نباید مانعی برای درمانهایی با فواید ثابت شده باشد تا زمانی که به خوبی تحمل شوند و با اولویتهای بیماران همسو باشند.»
منبع:
https://www.healio.com/news/endocrinology/20250203/sglt2-inhibitors-may-offer-more-cardioprotective-benefits-than-glp1s-for-older-adults