10 ژانویه 2025 - یک مطالعه ی جدید منتشر شده در مجله BMC Endocrine Disorders نشان داد که یک رژیم حاوی کربوهیدرات های با کیفیت بالا با افزایش مصرف کربوهیدرات های جامد، غلات کامل و کربوهیدرات هایی با شاخص گلایسمی پایین، با کاهش خطر بیماری کبدچرب غیر الکلی (NAFLD)مرتبط است.
طیف بیماری کبد چرب غیرالکلی شامل نفوذ چربی به کبد، استئاتوهپاتیت غیر الکلی(NASH)، فیبروز و در نهایت سیروز است. دو عامل خطر اصلی برایNAFLD ، چاقی مرکزی و دیابت نوع 2 هستند. رفتار بی تحرک، فشار خون بالا (HTN) و بیماری های قلبی عروقی (CVDs) به عنوان عوامل خطر اضافی برای پیشرفت بیماری کبد چرب غیر الکلی شناخته شده اند. متغیرهای رژیم غذایی ممکن است به عنوان یک عامل محافظ یا مضر قابل تغییر در ایجاد یا بروز بیماری کبد چرب غیر الکلی، مشابه سایر عوامل سبک زندگی در نظر گرفته شوند.
بنابراین، تعیین سهم تغذیه در پیشبینی خطر ممکن است با ارزیابی عملکرد تغذیه ای در سطوح مختلف و در ابعاد مختلف، مانند الگوهای غذایی، انواع مواد غذایی و مواد مغذی امکان پذیر باشد. بنابراین، میترا کاظمی جهرمی و همکارانش رابطه ی بین خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی در افراد ایرانی را با شاخص کیفیت کربوهیدرات ها(CQI) ارزیابی کردند.
در مجموع 450 نفر به عنوان کنترل، 20 تا 60 ساله و 225 بیمار NAFLD تازه تشخیص داده شده در این تحقیق مورد-شاهدی شرکت کردند. CQI و اجزای آن (شاخص گلایسمی، مصرف فیبر، غلات کامل: نسبت کل غلات، و کربوهیدرات جامد: نسبت کل کربوهیدرات) با استفاده از پرسشنامه بسامد وعده غذایی محاسبه شد. برای محاسبه نسبت شانس NAFLD برای هر یک از 3 سهک CQI و اجزای تشکیل دهنده آن، از رگرسیون لجستیک چند متغیره استفاده شد.
شرکت کنندگان دارای میانگینشاخص توده ی بدنی 4.3 ±26.8 کیلوگرم بر متر مربع و میانگین سنی 8.8 ±38.1 سال بودند. این مطالعه نشان داد که میانگین نمراتCQI (بین ربعی) در گروه مورد و شاهد به ترتیب 20 (25-15) و 23 (28-18) بود.
در مدل تعدیلشده چندمتغیره، خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) بهطور قابلتوجهی در میان سه سهک شاخص کیفیت کربوهیدرات (CQI) کاهش یافت. همچنین، خطر NAFLDدر میان سه سهک نسبت کربوهیدراتهای جامد به کربوهیدراتهای کل کاهش یافت. با این حال، داشتن شاخص گلایسمیک (GI) بالا با افزایش خطر NAFLD مرتبط بود. هیچ ارتباط معناداری بین اجزای مختلف CQI مانند مصرف فیبر و غلات کامل/غلات کل و بروز NAFLD وجود نداشت. به طور کلی، این یافتهها تأیید می کنند که رژیم غذایی با امتیاز CQI بالا و کاهش مصرف کربوهیدراتهای مایع همراه با کاهش موارد دارای GI بالا، با خطر کمتر NAFLD در بین بزرگسالان ایرانی مرتبط است.
منبع:
https://medicaldialogues.in/diabetes-endocrinology/news/high-quality-carbohydrate-intake-comprising-of-solid-carbs-and-whole-grains-can-effectively-reduce-nafld-risk-study-140914