26 نوامبر 2024- محققان دریافتند که افزایش سطح آلکالین فسفاتاز(ALP)، افزایش اندازه ی دور کمر و کاهش تعداد پلاکتها از شاخصهای مهم بدتر شدن فیبروز کبدی در بیماران دیابتی نوع 2 مبتلا به MASLD[1] است. این مطالعه همچنین نقش محافظتی بالقوه ی آگونیستهای گیرنده GLP-1 را در کُند کردن پیشرفت فیبروز کبدی برجسته کرد.
از آنجایی که فیبروز کبدی می تواند منجر به سیروز و افزایش خطر عوارض مرتبط با کبد شود، درک عواملی که در پیشرفت آن نقش دارند، برای بهبود نتایج بیماران بسیار مهم است.به همین دلیل، دکتر Assim A. Alfadda و همکارانش از مرکز تحقیقات چاقی در کالج پزشکی دانشگاه ملک سعود، طی یک دوره ی پیگیری حداقل سه ساله به بررسی عواملی پرداختند که پیشرفت فیبروز کبدی را در بیماران مبتلا به T2DM پیشبینی میکنند.
برای این منظور، محققان اطلاعات بالینی، آزمایشگاهی و فیبروسکن کبد 233 بیمار را در پایان دوره ی پیگیری مورد بررسی دادند. بیماران به دو گروه تقسیم شدند: 42 پیشرونده (18.0%) که پیشرفت فیبروز کبدی را تجربه کردند و 191 غیرپیشرونده (82.0%). عوامل موثر بر پیشرفت فیبروز با مقایسه ویژگی های این دو گروه شناسایی شد.
بر اساس این مطالعه، محققان یافته های زیر را گزارش کردند:
• در گروه پیشرونده، افزایش سطوح آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلکالین فسفاتاز (ALP) و کاهش قابل توجه تعداد پلاکت ها مشاهده شد.
• افراد غیر پیشرونده کاهش قابل توجهی را در فشار خون دیاستولیک (DBP)، شاخص توده بدنی(BMI)، اندازه ی دور کمر، گاما گلوتامیل ترانسفراز(GGT)، آلبومین، آلانین آمینوترانسفراز(ALT)، هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) و قند خون ناشتا (FBS)نشان دادند.
• افراد غیر پیشرونده همچنین افزایش کلسترولHDL-، کراتینین، بیلی روبین و ALP را نشان دادند.
• پارامترهای پایه پیش بینی کننده ی پیشرفت فیبروز کبدی شامل افزایش AST و کاهش تعداد پلاکت ها بود.
• تغییرات از پایه تا پایان زمان پیگیری نشان داد که افزایش در ALP، BMI، دور کمر، و کاهش تعداد پلاکت ها با پیشرفت فیبروز مرتبط است.
• استفاده از آگونیست های گیرنده GLP-1 با کاهش پیشرفت فیبروز کبدی همراه بود.
محققان نوشتند: در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2، آلکالین فسفاتاز بالاتر، افزایش اندازه ی دور کمر و تعداد پلاکتهای کمتر، پیشبینیکننده ی پیشرفت فیبروز کبدی بود. در افرادی که به فیبروز کبدی پیشرفت کردند، سطح ALP افزایش و تعداد پلاکتها کاهش یافت، در حالی که در افرادی که MASLD آنها به فیبروز پیشرفت نکرد، بهبودهایی در اندازه ی دور کمر و هموگلوبین گلیکوزیله مشاهده شد. قابل توجه این است که استفاده از آگونیست های گیرنده GLP-1 با کاهش خطر پیشرفت فیبروز کبدی همراه بود.
محققان نتیجه گیری کردند که این مطالعه اهمیت نظارت بر نشانگرهای بالینی خاص - مانند سطوح ALP، دور کمر و تعداد پلاکت ها- را در پیش بینی پیشرفت فیبروز کبدی در بیماران دیابتی T2 مبتلا بهMASLD تقویت می کند. این یافته ها همچنین پتانسیل امیدوار کننده ی آگونیست های گیرنده GLP-1 را به عنوان یک درمان محافظتی برجسته نمود و امید به مدیریت مؤثرتر هر دو بیماری دیابت و بیماری کبدی را افزایش داد.
منبع:
https://medicaldialogues.in/diabetes-endocrinology/news/study-identifies-key-factors-predicting-liver-fibrosis-progression-in-type-2-diabetes-with-masld-138649
[1]metabolic dysfunction-associated steatotic liver diseaseکه پیش از این به نام بیماری کبد چرب غیرالکلی شناخته می شد.