5 نوامبر 2024- در مطالعه‌ای که اخیراً در Scientific Reports منتشر شد، محققان تاثیر الگوهای مختلف فعالیت بدنی در اوقات فراغت را بر پیری بیولوژیکی در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بررسی کردند.
یافته های این مطالعه نشان داد که فعالیت بدنی منظم به طور قابل توجهی پیری را در بیماران دیابتی نوع 2 کُند می کند و فواید بهینه، درست در مدت زمانی کمتر از میانگین 594 دقیقه فعالیت بدنی هفتگی مشاهده شد.
پیشینه
دیابت نوع 2، جدا از اینکه یک عامل خطر برای نگرانی های جدی سلامتی مانند بیماری های قلبی عروقی است، یک عامل کلیدی در تسریع پیری بیولوژیکی است. دیابت نوع 2، آسیب سلولی را از طریق مکانیسم های مولکولی مختلف مانند کوتاه شدن تلومر، اختلال عملکرد میتوکندری و افزایش التهاب تشدید می کند.
علاوه بر این، عملکرد پانکراس، توده عضلانی و قدرت عضلانی نیز در بیماران دیابت نوع 2 به سرعت کاهش می یابد. اعتقاد بر این است که چندین عامل مولکولی، مانند افزایش آسیب به دی‌اکسی ریبونوکلئیک اسید (DNA) و پروتئین‌ها، این پیری بیولوژیکی را تسریع می‌کنند.
عوامل مرتبط با سبک زندگی تاثیر زیادی بر پیری بیولوژیکی دارند و مطالعات نشان داده اند که فعالیت بدنی می تواند به طور قابل توجهی پیری را آهسته کند.
اعتقاد بر این است که فعالیت بدنی اثرات مفیدی بر فرآیندهای سلولی مانند کاهش استرس اکسیداتیو و حفظ طول تلومر در کروموزوم ها دارد، مشاهداتی که نشان می‌دهد افراد فعال تلومرهای بلند‌تری دارند و فعالیت تلومراز بهتری دارند.
در مورد این مطالعه
در مطالعه ی مقطعی حاضر، محققان تأثیر الگوهای مختلف فعالیت بدنی در اوقات فراغت را بر پیری بیولوژیکی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 و مکانیسم‌های زمینه‌ای این ارتباط بررسی کردند.
این مطالعه از داده‌های نظرسنجی ملی سلامت و تغذیه استفاده کرد که بین سال‌های 1999 و 2018 توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) ایالات متحده انجام شد، در این نظرسنجی از روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای و طبقه‌ای برای اطمینان از نمونه‌گیری یکنواخت از جمعیت ایالات متحده استفاده شد. داده ها از طریق معاینات بالینی و مصاحبه های خانگی جمع آوری شد و شامل اطلاعات بیش از 4000 بزرگسال بود.
معیارهای بالینی خاص، از جمله تشخیص توسط پزشک، استفاده از داروهای دیابت، یا نشانگرهای گلوکز بالا برای تایید وضعیت دیابت نوع 2 شرکت کنندگان استفاده شد.
از پرسشنامه جهانی فعالیت بدنی برای ارزیابی سطوح فعالیت بدنی اوقات فراغت استفاده شد و بر اساس پاسخ‌ها شرکت‌کنندگان به چهار دسته غیرفعال، دارای فعالیت ناکافی، «جنگجوی آخر هفته» و بسیار فعال، بر اساس مدت زمان و شدت فعالیت تقسیم شدند.
شتاب سن فنوتیپی یاPhenoAgeAccel ، معیاری است که از تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی سن‌های فنوتیپی و تقویمی به دست می‌آید و نشان‌دهنده ی تفاوت بین سن تقویمی فرد و سن فیزیولوژیکی است. محققان از مقادیر PhenoAgeAccel برای تخمین میزان پیری بیولوژیکی استفاده کردند.
متغیرهای کمکی متعددی مانند سبک زندگی، جمعیت شناختی و عوامل سلامتی، از جمله درآمد، سن، کیفیت رژیم غذایی و وضعیت سیگار کشیدن، به عنوان متغیرهای کمکی در تجزیه و تحلیل گنجانده شدند. شرایط بهداشتی مانند چربی خون و فشار خون بالا نیز در این آنالیزها گنجانده شدند.
محققان یک تجزیه و تحلیل وزنی برای تعمیم نتایج به جمعیت ایالات متحده انجام دادند. آنها از آزمون های آماری مانند آزمون کای دو و تحلیل واریانس (ANOVA) برای تجزیه و تحلیل داده های طبقه ای و پیوسته استفاده کردند.
از مدل‌های رگرسیون برای ارزیابی تأثیر فعالیت بدنی اوقات فراغت بر مقادیر PhenoAgeAccel با زیرگروه‌های خاص جنسیتی استفاده شد.
نتایج
نتایج این آنالیز نشان داد که فعالیت بدنی منظم در طول اوقات فراغت با پیری بیولوژیکی کندتر در افراد مبتلا به دیابت نوع 2، مرتبط است. این مطالعه تفاوت‌هایی را در میزان پیری بیولوژیکی بر اساس سطوح و الگوهای فعالیت بدنی در اوقات فراغت شناسایی کرد.
افراد بدون فعالیت بدنی منظم در طول اوقات فراغت به طور قابل توجهی مقادیر PhenoAgeAccel بالاتری داشتند، که نشان دهنده ی سن فیزیولوژیکی بالاتر از سن تقویمی است. مشخص شد که فعالیت بدنی منظم به طور موثری پیری بیولوژیکی را کاهش می دهد.
علاوه بر این، افرادی که الگوهای فعالیت بدنی آنها به عنوان «جنگجوی آخر هفته» شناسایی شد، اثرات ضد پیری آماری معنی‌داری را دریافت نکردند، اما مزایایی جزئی در این گروه مشاهده شد.
محققان یک ارتباط معکوس قوی بین فعالیت بدنی در اوقات فراغت و مقادیر PhenoAgeAccel پیدا کردند، و این ارتباط حتی پس از اینکه تجزیه و تحلیل‌ها برای متغیرهای جمعیت‌شناختی، سلامتی و سبک زندگی تنظیم شدند، ادامه داشت.
برای مردان، فعالیت بدنی هفتگی در اوقات فراغت کمتر از حدود 677 دقیقه برای کاهش مقادیرPhenoAgeAccel بسیار مفید بود، اما فعالیت بیشتر هیچ مزیت اضافه ای نداشت.
آستانه موثر برای زنان، 502 دقیقه در هفته بود، و فعالیت بیش از آن به طور قابل توجهی باعث کاهشPhenoAgeAccel نشد.
تجزیه و تحلیل آستانه همچنین نشان داد که فعالیت بدنی متوسط اما مداوم در اوقات فراغت می تواند به طور قابل توجهی پیری بیولوژیکی را در بیماران دیابت نوع 2 کاهش دهد.
جالب توجه این است که آزمون‌های تعاملی همچنین نشان داد که وضعیت تاهل بر رابطه ی بین فعالیت بدنی اوقات فراغت و پیری بیولوژیکی تأثیر می‌گذارد که اهمیت عوامل رفتاری و اجتماعی بر سلامت را برجسته می‌کند.
نتیجه گیری
به طور کلی، این مطالعه بر اهمیت فعالیت بدنی منظم با شدت متوسط در کاهش پیری بیولوژیکی در بیماران دیابتی نوع 2 تاکید کرد. این یافته ها همچنین اهمیت راهبردهای بهداشت عمومی را برای تشویق به فعالیت بدنی مداوم در اوقات فراغت در آستانه های شناسایی شده برای مردان و زنان نشان می دهد.
منبع: