15 ژوئیه 2024- در مطالعه ی اخیراً منتشر شده در مجله ی تغذیه، محققان اثرات الگوهای غذایی سالم مدیترانه ای( HEPs (MED- با شاخص گلایسمی(GI) پایین و بالا را بر خواب و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (HRQoL)مورد بررسی قرار دادند.
کیفیت زندگی مرتبط با سلامت(HRQoL)، به شدت عوارض و مرگ و میر را پیش بینی می کند و یک معیار مهم برای بررسی اثرات سابجکتیو درمان(نظرات تجربیات و ادراک هر فرد از درمان)با مداخلات است. شواهد حاکی از ارتباط بین HRQoL پایین و خطرات قلبی متابولیکی بالاتر است. نظرسنجی سلامت 36 موردی در یک پرسشنامه ی کوتاه (SF-36) معمولاً برای اندازه گیری HRQoL استفاده می شود. خواب یک عامل مهم سبک زندگی مرتبط با سلامت قلبی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامتاست.
مطالعات مختلف ارتباط بین پایبندی به الگوهای خوردن سالم و معیارهای سابجکتیو رفاه و سلامت را گزارش کرده اند. چندین مطالعه ارتباط بین پایبندی به الگوی سالم خوردن یک رژیم مدیترانه ای را با بهبود خواب و HRQoL نشان داده اند. با این حال، اکثر مطالعات مقطعی بودند، و همین امر نیاز به مطالعات مداخله ای قوی تر را نشان می دهد.
گلایسمیک ایندکس غذا(GI)، نشان دهنده کیفیت کربوهیدرات آن است و تغییرپذیری گلایسمی نشانگر نوسانات قند خون است. پیش از این، نویسندگان گزارش کردند که GI یک رژیم مدیترانه ای با الگوی سالم غذا خوردن تعیین کننده تغییرپذیری قند خون و پاسخ گلوکز پس از غذا است. تا به امروز، هیچ مطالعه مداخله ای اثرات GI بر HRQoL را در افراد با ریسک قلبی متابولیکی بالاتر بررسی نکرده است.
در مورد این مطالعه
در مطالعه ی حاضر، محققان اثرات الگوی غذا خوردن سالم رژیم مدیترانه ای (MED-HEP) باGI پایین و بالا را بر خواب و HRQoL در افراد دارای ویژگی‌های سندرم متابولیک بررسی کردند. این مطالعه بخشی از یک کارآزمایی کنترل شده تصادفی چند مرکزی (MedGICarb) بود که بین ژانویه 2018 و مارس 2020 در سوئد، ایتالیا و ایالات متحده (ایالات متحده) انجام شد. این کارآزمایی شامل یک دوره پایه سه هفته ای و یک دوره مداخله ی 12 هفته ای بود.
افراد مسن و میانسال با دو یا چند ویژگی سندرم متابولیک انتخاب شدند. یک ویژگی چاقی شکمی بود و دیگری یکی از موارد زیر بود: فشار خون بالا، گلوکز پلاسما ناشتای بالا، تری گلیسیرید ناشتای بالا، یا کاهش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا. افراد مبتلا به حوادث قلبی عروقی یا بیماری حاد در شش ماه گذشته، کم خونی، دیابت، نارسایی کبد یا کلیه، بارداری، فعالیت بدنی شدید یا سیگار کشیدن از مطالعه حذف شدند.
در طول مداخله، شرکت کنندگان یک رژیم غذایی کنترل شده برای حفظ وزن را در امتداد MED-HEP باGI بالا یا پایین مصرف کردند. پرسشنامه ها در ابتدا و در طی دو هفته آخر مداخله برای ارزیابی معیارهای سابجکتیو خواب وHRQoL ، تکمیل شدند. به شرکت کنندگان آموزش داده شد که عادات و فعالیت بدنی خود را در طول مداخله حفظ کنند.
در طول دوره ی پایه، شرکت کنندگان به رژیم های معمول و بدون محدودیت خود ادامه دادند.هر دو گروه در طول مداخله، یک MED-HEP را با مقادیر دقیق فیبر و کربوهیدرات مصرف کردند، در حالی که رژیم‌های غذایی خاص هر گروه دارای منابع نشاسته‌ای مجزا برای ایجاد تفاوت در GI بودند. فقط نیمی از دریافت کربوهیدرات ها بین دو گروه متفاوت بود، در حالی که نیمی دیگر یکسان بود.
نسخه ی دوم پرسشنامه ی SF-36 برای اندازه گیری HRQoL استفاده شد. شاخص کیفیت خواب پیتسبورگ (PSQI) تأثیرات را بر کیفیت خواب مورد بررسی قرار داد. علاوه بر این، مقیاس خواب آلودگی Epworth یا ESS برای ارزیابی خواب آلودگی در طول روز استفاده شد. یک آنالیز واریانس سه‌طرفه، تفاوت‌های گروهی را در خواب و HRQoL بین دوره‌های پایه و بعد از مداخله، مقایسه کرد.
یافته ها
به طور کلی، 73 و 87 شرکت‌کننده به ترتیب در گروه‌هایGI پایین و بالا، مداخله را تکمیل کردند. از این تعداد، 98 نفر ESS و 150 پرسشنامه PSQI و SF36 را تکمیل کردند. در ابتدا، بهزیستی و سلامت شرکت کنندگانی که این مداخلات را تکمیل کردند، برای مولفه‌های ذهنی و فیزیکی جمع‌آوری شده در موردHRQoL بهتر یا مشابه با جمعیت عمومی آمریکا بود.
در مورد خواب، 57٪ از شرکت کنندگان کیفیت خواب ضعیفی داشتند و 18٪ خواب آلودگی بیش از حدی را در طول روز گزارش کردند. هر دو گروه پروتئین، فیبر، کربوهیدرات و انرژی دریافتی خود را افزایش داده و مصرف چربی و الکل را در مقایسه با پایه کاهش داده بودند. این مداخله منجر به تغییراتی در HRQoL بین گروه‌ها شد که عمدتاً ناشی از بهبود نقش حوزه‌های فیزیکی و حیاتی در گروه با GI پایین بود.
هیچ تفاوتی بین گروه ها در سایر حوزه های HRQoL وجود نداشت. علاوه بر این، حوزه سلامت عمومی و سرزندگی در هر دو گروه به طور قابل‌توجهی بین دوره‌های پایه و بعد از مداخله، بهبود یافتند. هیچ تفاوتی بین گروه ها در کیفیت خواب مشاهده نشد، اگرچه در هر دو گروه تاخیر در خواب و اختلال عملکرد در طی روز، بهبود یافته بود.
نتیجه گیری
این یافته‌ها نشان داد که یک رژیم مدیترانه ای با الگوی خوردن سالم و شاخص گلایسمی پایین، منجر به بهبود مختصری در حوزه‌های خاص HRQoL، مانند سرزندگی و نقش فیزیکی، نسبت به MED-HEP با GI بالا می‌شود. علاوه بر این، تفاوت معنی داری در شاخص های خواب بین گروه ها وجود نداشت. قابل ذکر است که جمعیت مورد مطالعه عمدتاً سفید پوست بودند که تعمیم پذیری را به سایر گروه های قومی محدود می کرد. در مجموع این نتایج نشان می دهد که مصرف غذاهای با GI پایین در یک رژیم غذایی مدیترانه ای با سبک غذا خوردن سالم ممکن است به مزایای اضافی در برخی از جنبه های سلامت خود درک شده، منجر گردد.
منبع:
https://www.news-medical.net/news/20240715/Low-GI-Mediterranean-diet-boosts-quality-of-life-but-not-sleep-in-diabetes-prone-adults.aspx