15 ژوئن 2022- مطالعه‌ی محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن بر روی موش ها، نشان داد که ترکیب مهارکننده‌های SGLT2 با داروهای قدیمی‌تر دیابت ممکن است به کند کردن پیشرفت بیماری کلیوی دیابتی کمک کند. از جمله مهارکننده های SGLT2 که معمولاً تجویز می شوند می توان به داپاگلیفلوزین(Farxiga)، امپاگلیفلوزین(Jardiance) و کاناگلیفلوزین(Invokana) ، اشاره کرد.

دیابت عامل اصلی بیماری کلیوی است، یک وضعیت بالقوه کشنده که بر 37 میلیون آمریکایی تأثیر می گذارد، و متاسفانه بسیاری از آنها از بیماری کلیوی خود اطلاعی ندارند. هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، و درمان‌های کنونی برای بیماری کلیوی مرحله نهایی، عمدتاً به دیالیز و پیوند کلیه محدود می‌شود.

دکتر Benjamin D. Humphreys، نویسنده ارشد این مقاله و مدیر بخش نفرولوژی در دانشگاه واشنگتن، گفت: مهارکننده‌هایSGLT2-دسته جدیدتری از داروهای دیابت که قند خون را کاهش می‌دهند -  اثرات مثبت قابل‌توجهی بر بیماری کلیوی در دیابت داشته‌اند، بهترین اثراتی که در دهه‌های اخیر دیده‌ایم، با این حال دانشمندان به طور خاص متوجه نشده‌اند که چگونه و چرا این داروها چنین اثراتی را ارائه می دهند. با مطالعه ی موش‌ها، متوجه شدیم که این داروها در صورت ترکیب با سایر داروهای دیابت ممکن است در محافظت از کلیه‌ها بهتر عمل کنند و ممکن است با این رویکرد، بتوانیم به نتایج بهتری در بیماران دست یابیم زیرا این داروها به روش هم افزایی حداقل در سطح سلولی بر کلیه‌ها تاثیر می گذارند.

این یافته ها در 15 ژوئن در Cell Metabolism منتشر شده است.

حدود 40 درصد از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به بیماری کلیوی دیابتی، مبتلا می شوند که منجر به نارسایی کلیه، بیماری های قلبی عروقی و مرگ زودرس می شود. سیاه پوستان، بومیان آمریکا و اسپانیایی تبارها با نرخ بیشتری نسبت به قفقازی ها، به دیابت، بیماری کلیوی و نارسایی کلیوی مبتلا می شوند.

دیابت با ممانعت از فیلتر کردن موثر مواد زائد و مایعات اضافی از بدن، به کلیه ها آسیب می رساند. از آنجایی که علائمی مانند تهوع، استفراغ، اختلالات خواب و اندام‌های متورم شایع هستند و تنها مختص بیماری کلیوی نمی باشند، بنابراین بیشتر مردم تا زمانی که آسیب جبران‌ناپذیری به کلیه هایشان وارد نشود، متوجه ی ابتلای خود به این بیماری نمی‌شوند.

مهارکننده‌هایSGLT2 -که به عنوان مهارکننده‌های کوترانسپورتر-2 سدیم-گلوکز شناخته می‌شوند - کلیه‌ها را وادار می‌کنند تا قند اضافی را از خون دفع کنند و چنین قندی از طریق ادرار از بدن خارج می‌شود. پرفسور Humphreys، گفت: علاوه بر این، این دسته از داروها همچنین تاثیرات محافظتی قوی در برابر بیماری های قلبی دارند.

برای اکثر بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 تنها یک دارو تجویز می‌شود، اما نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که درمان‌های ترکیبی ممکن است مؤثرتر باشند، زیرا کلاس‌های دارویی مختلف انواع سلول‌های مختلف را در کلیه هدف قرار می‌دهند.

محققان با مطالعه­ی موش هایی که به بیماری کلیوی دیابتی مبتلا شده بودند، چگونگی پاسخ کلیه ی موش ها به پنج رژیم درمانی دیابت را که غالبا برای بیماران تجویز می شود، تجزیه و تحلیل کردند. این تیم پاسخ ها را با استفاده از توالی یابی RNA تک سلولی مورد بررسی قرار دادند، که به آنها اجازه می داد تغییرات در کلیه ها را در سطح سلولی و مولکولی با تجویز درمان های مختلف شناسایی کنند. درک چنین تعاملاتی می تواند به محققان کمک کند تا سلول های خاصی را برای بهبود درمان های دارویی هدف قرار دهند.

آنها با تمرکز بر سه دسته از داروها، اثرات گروه‌های جداگانه از داروها و ترکیبی از آنها را مطالعه کردند: مهارکننده‌های  SGLT2؛مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین(مهارکننده های ACE مانند لیزینوپریل)؛ و تیازولیدین دیون ها یا TZD که به عنوان حساس کننده به انسولین نیز شناخته می شود(روزیگلیتازون یکTZD رایج است).

نویسنده اول این مطالعه، دکتر Haojia Wu، استادیار بخش نفرولوژی، گفت: ما مطالعه خود را اینگونه طراحی کردیم تا بفهمیم چگونه درمان های ترکیبی تأثیر متفاوتی بر کلیه نسبت به درمان های منفرد می گذارند. ما دریافتیم که هر یک از کلاس‌های مختلف دارویی، انواع سلول‌های مختلفی را هدف قرار می‌دهند، که یک منطق سلولی برای درمان‌های ترکیبی برای کند کردن پیشرفت بهتر بیماری کلیوی دیابتی ارائه می‌کند.

این مطالعه نشان داد که ترکیبی از مهارکننده‌های SGLT2 با لیزینوپریل(Lisinopril) نسبت به هر یک از درمان‌های منفرد به تنهایی، اثرات محافظتی بهتری بر کلیه ها دارد.

محققان همچنین خاطرنشان کردند که به نظر می‌رسد مهارکننده‌هایSGLT2 ، کلیه را فریب می‌دهند تا واکنش گرسنگی را فعال کند، مشابه وضعیت بدن در هنگام روزه‌داری طولانی‌مدت، که متابولیسم خود را کاهش می‌دهد. دکتر Humphreys، گفت: این ممکن است مصرف کلی انرژی را در کلیه کاهش دهد، که به آن اجازه می دهد کارآمدتر کار کند و بار کمتری را در درازمدت بر کلیه ها وارد می کند، که احتمالاً توضیح می دهد که چرا این دسته از داروها بسیار موثر هستند.

او افزود: ما در یکزمان بسیار هیجان انگیز برای درمان بیماری کلیوی دیابتی قرار داریم، شواهد حاصل از مطالعه ما به شواهد فزاینده ای اضافه شد که نشان می دهند درمان های ترکیبی فوایدی قوی برای این گروه از بیماران دارند. ما فکر می کنیم که چنین رویکردهایی باید در عملکرد بالینی روتین اتخاذ گردند.

دکتر هامفریس گفت: مطالعات مشاهده ای در آینده بر روی افرادی که از درمان های ترکیبی استفاده می کنند، می توانند شواهد بیشتری در این زمینه ارائه دهند.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20220615/Drug-combinations-may-help-to-slow-the-progression-of-diabetic-kidney-disease.aspx