7 ژوئیه 2024 - دانشمندان دانشگاه کپنهاگ ارتباط بین وزن هنگام تولد و خطر عوارض سلامتی ناشی از چاقی در دوران کودکی را کشف کردند. این یافته ها نیاز به رویکردهای پیشگیری و درمان را برای کودکان چاق که با وزن کم متولد شده اند، برجسته می کند.

صدها میلیون نفر با چاقی زندگی می کنند که به طور معمول به شاخص توده بدنی (BMI)بالاتر از حد مطلوباطلاق می شود. در حالی که BMI بالا، خطر ابتلا به طیف وسیعی از بیماری‌های متابولیکی قلبی را افزایش می‌دهد و طبق گفته سازمان بهداشت جهانی مسئول حدود پنج میلیون مرگ در سال است، همه افراد به یک اندازه در معرض خطر نیستند.

اکنون دانشمندان دانشگاه کپنهاگ دریافته‌اند که کودکانی که با وزن کم متولد می‌شوند، در صورت ابتلا به چاقی، به‌ویژه در معرض خطر بیشتری برای عوارض سلامتی قرار دارند.

دکتر سارا استینسون، پژوهشگر فوق دکترا، و نویسنده اول این مقاله، گفت: "مطالعه ی ما نشان می دهد که ارتباط بین وزن کم هنگام تولد و خطر بیماریهای قلبی متابولیکی را می توان در دوران کودکی تشخیص داد و این مورد هم برای وزن واقعی هنگام تولد و هم برای تعیین کننده های ژنتیکی وزن هنگام تولد صادق است."

او افزود: همچنین نتایج ما از این نظریه حمایت می‌کند که افرادی که با وزن کم متولد شده‌اند، یا از نظر ژنتیکی مستعد کم وزنی در هنگام تولد هستند، ممکن است در طول زندگی در برابر خطرات سلامتی - مانند چربی اضافی احشایی - آسیب‌پذیرتر باشند.

بررسی ارتباط بین خطر بیماری و وزن هنگام تولد

دانشمندان قبلاً کشف کرده بودند که افرادی که با وزن بالا متولد می‌شوند، در معرض خطر بیشتری برایBMI  بالاتر از حد مطلوب هستند. از سوی دیگر، شواهدی قوی وجود دارد که نشان می‌دهد خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی متابولیکی مانند دیابت نوع 2 در افرادی که با وزن کم متولد می‌شوند، یا دارای استعداد ژنتیکی برای کم وزنی در هنگام تولد هستند، بیشتر است.

آنچه کمتر شناخته شده است این است که چگونه و در چه زمانی از زندگی، افرادی که این عوامل خطر را دارند واقعاً به بیماریهای قلبی متابولیکی مبتلا می شوند. همچنین مشخص نیست که اضافه وزن و چاقی بسته به وزن هنگام تولد، چگونه در ایجاد بیماری های قلبی متابولیکی نقش دارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر، تیمی از دانشمندان دانمارکی یک مطالعه به نامHOLBÆK  را که بر روی بیش از 4000 کودک و نوجوان با و بدون چاقی انجام شده بود، تجزیه و تحلیل کردند. این گروه شامل طیف گسترده‌ای از داده‌های مرتبط با سلامتی از جمله وزن هنگام تولد، BMI، ارزیابی‌های بالینی، نمونه‌های خون، نشانگرهای زیستی، و یک امتیاز پلی ژنیک برای وزن هنگام تولد بودند- محاسبه‌ای که اثر بسیاری از واریانت های ژنتیکی مرتبط با وزن هنگام تولد را با هم ترکیب می‌کند.

چربی زیر پوستی توسعه نیافته خطر بیماری را افزایش می دهد

دانشمندان نتایج تجزیه و تحلیل خود را در مجله eBiomedicine منتشر کردند. آنها نشان دادند که اگر کودک با وزن کمتر از مقدار طبیعی به دنیا بیاید، چاقی در کودکی با خطرات بیشتری برای سلامتی او همراه است. یک مثال حساسیت به هورمون انسولین است که به تنظیم سطح قند خون کمک می کند. حساسیت کم به انسولین یک عامل خطر برای دیابت نوع 2 است.

دکتر Pauline Kromann Reim، از مرکز تحقیقات بنیادی متابولیک Novo Nordisk در دانشگاه کپنهاگ و نویسنده دوم این مطالعه،گفت: اگر به معیارهای حساسیت به انسولین نگاهی بیندازیم، می بینیم که در کودکان دارای وزن طبیعی، وزن کم هنگام تولد، اثر نامطلوبی بر حساسیت به انسولین ندارد. با این حال، در کودکان چاق دو حالت دیده می شود، اگر وزن کودک در هنگام تولد بیش از وزن طبیعی باشد، حساسیت به انسولین در دوران کودکی تقریبا طبیعی باقی می ماند، اما چنانچه وزن کودک در هنگام تولد کمتر از وزن طبیعی باشد، حساسیت به انسولین به شدت کاهش می یابد.

دلیل آن می تواند به معنای واقعی کلمه عمق پوست باشد. بدن به طور معمول چربی را در سلول های چربی در زیر پوست ذخیره می کند که به آن چربی زیر پوستی یا subcutaneous fat می گویند. اما این ذخایر چربی ممکن است در کودکانی که با وزن کم به دنیا می آیند، توسعه نیافته باشند و بنابراین نمی توانند در صورت نیاز برای ذخیره چربی بیشتر گسترش یابند.

در عوض، بدن آنها چربی به نام چربی احشایی را در اطراف اندام های خود ذخیره می کند. در حالی که چربی زیر جلدی برای بدن خطرناک نیست - اما برای عملکرد صحیح آن ضروری است - سطوح بالاتر چربی احشایی، طیفی از اثرات منفی را بر سلامتی بر جا می گذارد از جمله افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2.

دانشمندان همچنین ارتباطی بین وزن کم در هنگام تولد و افزایش سطح چربی در کبد یافتند که حساسیت به انسولین را کاهش می‌دهد و می‌تواند توضیح دهد که چرا افراد کم وزن - در دوران کودکی - در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. نمونه های خون افرادی که در هنگام تولد وزن کمی داشتند نیز دارای سطوح بالاتری از نشانگرهای زیستی مرتبط با چاقی بود.

کودکان با وزن کم هنگام تولد نیاز به پیشگیری و درمان مناسب دارند

بر اساس این یافته‌ها، ینس کریستین هولم، دانشیار بالینی از کلینیک چاقی کودکان، بیمارستان دانشگاه کپنهاگ Holbæk، و یکی از نویسندگان ارشد این مقاله، خواستار رویکردهای پیشگیری و درمانی است که به طور خاص برای کودکان مبتلا به چاقی که با وزن کم متولد شده‌اند، طراحی شده است.

دکتر ینس کریستین هولم گفت: چنین استراتژی های هدفمندی به طور بالقوه می تواند خطر ابتلا به عوارض قلبی متابولیکی مرتبط با چاقی را کاهش دهد.

پروفسور توربن هانسن از مرکز تحقیقات متابولیک پایه Novo Nordisk در دانشگاه کپنهاگ و نویسنده ارشد این مقاله، گفت: مداخله و دقت بیشتر در مورد اینکه چه کسی باید درمان شود و چه کسی نباید درمان شود، عناصر کلیدی در نبرد با بیماری های متابولیکی قلبی است.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20240624/Scientists-discover-link-between-birthweight-and-risk-of-health-complications-from-childhood-obesity.aspx