25 دسامبر 2024 - یک مطالعه ی جدید منتشر شده در مجله ی تغذیه نشان داد که جایگزینی قندهای تصفیه شده با دو قاشق غذاخوری شربت افرای خالص باعث کاهش چندین عامل خطر متابولیکی قلبی در انسان می شود. این اولین کارآزمایی بالینی کنترل شده با دارونما است که مزایای سلامتی بالقوه ی شربت افرا را در انسان بررسی کرده است.

دکتر آندره مارت، دانشمند ارشد این مطالعه از دانشگاه لاوال، اظهار داشت: ما بر اساس دهه‌ها تحقیق دریافته ایم که شربت افرا چیزی بیش از شکر است، این شربت حاوی بیش از 100 ترکیب طبیعی، از جمله پلی فنول‌ها است که تا حدودی از طریق اثرات ضدالتهابی‌شان از بیماری‌ها پیشگیری می‌کنند. از آنجایی که شیمی بنیادی شربت افرا منحصربه‌فرد است، به این فکر کردیم که آیا مصرف شربت افرا به‌جای مقدار معادل شکر تصفیه‌ شده تأثیر متفاوتی بر سلامت متابولیک قلب و میکروبیوتای روده در انسان دارد یا خیر. نتایج فوق العاده دلگرم کننده بود. ما انتظار نداشتیم که در یک دوره درمانی نسبتاً کوتاه شاهد این همه بهبود در عوامل خطر باشیم.

این مطالعه توسط یک تیم از محققان دانشگاه لاوال به رهبری دکتر آندره مارت، از موسسه قلب و ریه کبک، و دکتر ماری کلود وول، از موسسه تغذیه و غذاهای کاربردی، انجام شد.

پروتکل این مطالعه

چهل و دو داوطلب از منطقه ی بزرگ شهر کبک، بین سنین 18 تا 75 سال که از سلامت خوبی برخوردار بودند وشاخص توده ی بدنی آنها بین 23 تا 40 کیلوگرم بر مترمربع بود، در این مطالعه شرکت کردند. شرکت کنندگان 5 درصد از کالری دریافتی روزانه خود که معادل با 2 قاشق غذاخوری از قندهای تصفیه شده بود را با شربت افرای کانادایی خالص یا یک شربت ساکارز که بطور مصنوعی طعم شربت افرا می داد، جایگزین کردند. هر مرحله 8 هفته به طول انجامید و شرکت کنندگان پس از یک دوره شستشوی چهار هفته ای بین گروه های شربت افرا و شربت ساکارز جابجا شدند. طراحی متقاطع تضمین کرد که همان شرکت کنندگان کنترل خودشان باشند و هم پلاسبو(شربت ساکارز) و هم شربت افرا را مصرف نمودند. نتایج اولیه بر تست تحمل گلوکز خوراکی(OGTT) متمرکز بود. پیامدهای ثانویه شامل تغییرات در پروفایل چربی خون، فشار خون، ترکیب چربی بدن(اندازه گیری شده با اسکن DEXA) و تغییرات در ترکیب میکروبیوتای روده بود.

شربت افرا قند خون را کاهش داد

شرکت‌کنندگان در مطالعه که شربت افرای خالص مصرف می‌کردند، نسبت به کسانی که شربت طعم‌دار شده ی ساکارز را دریافت می‌کردند، پاسخ بهتری به تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT) داشتند. بدن آنها بعد از خوردن غذا، سطح قند خون را بهتر مدیریت کرد (50.59- در مقابل 29.93+).

شربت افرا فشار خون را کاهش داد

همچنین فشار خون در افرادی که در طول آزمایش شربت افرا مصرف کردند، کاهش یافت. فشار خون سیستولیک در گروه شربت افرا به طور قابل توجهی کاهش یافت (2.72- میلی متر جیوه) در حالی که در گروه ساکارز کمی افزایش یافت (0.87+ میلی متر جیوه).

دکتر مارت گفت: کاهش فشار خون همچنان عامل مهمی در کاهش خطر بیماری قلبی عروقی است. شیرین‌کننده‌های طبیعی، مانند شربت افرای خالص، زمانی که جایگزین قندهای تصفیه شده می‌شوند، می‌توانند بخشی از یک راه حل کلی برای کمک به پیشگیری از بیماری‌های متابولیک باشند.

کاهش چربی شکمی

چربی احشایی(شکمی)، چربی عمیقی است که اطراف اندام های داخلی شکم شما می پیچد. این می تواند خطر ابتلا به مشکلات سلامتی جدی مانند بیماری قلبی، دیابت و سکته را افزایش دهد. آزمایش شربت افرا نشان داد که توده چربی آندروئید( چربی تجمع یافته در ناحیه شکم) در گروه شربت افرا به طور قابل توجهی کاهش و در گروه مصرف کننده ی محلول ساکارز افزایش یافت (7.83-  گرم در مقابل 67.61+ گرم).

روده سالم تر

یک کشف غیرمنتظره، بهبود تعداد باکتری های بالقوه مفید روده و کاهش تعداد باکتری های بالقوه مضر روده در مصرف کنندگان شربت افرا بود. این مطالعه کاهش گونه‌های Klebsiella وBacteroides pectinophilus  را که با التهاب و اختلالات متابولیک مرتبط هستند، و افزایش رشد باکتری‌های مفیدی مانند  Lactocaseibacillus casei و Clostridium beijerinckii را نشان داد.

دکتر مارت خاطرنشان کرد: هم به صورت فردی و هم به صورت جمعی، یافته های مطالعه کاملاً قابل توجه است. کاهش ترکیبی این عوامل خطر کلیدی ممکن است به کاهش خطر دیابت و بیماری قلبی عروقی کمک کند. تعهد به تغییرات سبک زندگی و اصلاحات کوچک در رژیم غذایی روزمره مهم است و می تواند ابزاری قدرتمند در پیشگیری از بیماری های آینده باشد.

به گفته یکی از شرکت کنندگان: قبل از مطالعه، من محصولات افرای خالص را به طور منظم مصرف می کردم اما نه به طور مداوم. من همیشه از آن لذت برده ام. امروز روال من این است که روزانه 2 قاشق غذاخوری شربت افرای خالص کانادایی را جایگزین قندهای تصفیه شده کنم.

مطالعه ی بالینی اخیر دکتر مارت بر اساس تحقیقات قبلی خودش در مدل‌های حیوانی دیابت، و کار قبلی دانشمند آمریکایی دکتر نویندرا پی سیرام از کالج داروسازی دانشگاه رود آیلند، بر روی شربت افرا و فعال‌های زیستی آن انجام شد. کار بنیادی گسترده ی دکتر سیرام با شربت افرا زمینه را برای اولین کارآزمایی بالینی انسانی فراهم کرد.

دکتر سیرام اشاره کرد:با هر مطالعه ی جدید، ما مزایای بیشتری از محصولات طبیعی و غذاهای کاربردی گرفته شده از گیاهان دارویی مانند شربت افرا، را کشف می کنیم. نتایج امیدوارکننده ی قابل توجه این اولین آزمایش انسانی دلایل بیشتری برای آموزش مصرف کنندگان در مورد فواید سلامتی فراوان شربت افرا فراهم می کند. شربت افرای خالص، واقعا یک شیرین کننده ی هوشمندتر و جایگزین سالم تری برای شکر تصفیه شده است.

دکتر مارت خاطرنشان کرد: «در حالی که این مطالعه به حجم نمونه نسبتاً کوچک (42 مرد و زن) محدود شد و در مدت زمان نسبتاً کوتاهی انجام شد، نتایج هنوز قابل توجه است. ما اکنون شواهد انسانی برای حمایت از جایگزینی قندهای تصفیه شده با شربت افرا، یک شیرین کننده طبیعی، برای جلوگیری از بیماری های متابولیک داریم. هدف بعدی ما انجام مطالعات بزرگتر با سایر جمعیت ها برای بررسی چگونگی تأثیر جایگزینی قندهای تصفیه شده با شربت افرا بر مشکلات سلامت منحصر به فرد آنها است».

خواص تغذیه ای 2 قاشق غذاخوری شربت افرا به شرح زیر است:

• منبع عالی منگنز (35%).

• منبع خوب ریبوفلاوین (15%).

• منبع کلسیم (2%)، تیامین (2%)، پتاسیم (2%) و مس (8%).

• حاوی 12 درصد کالری کمتری نسبت به شربت ذرت سبک است.

شربت درخت افرا یا شربت میپل شیره‌ای است که معمولاً از گونه‌های شکر قرمز و سیاه افرا به دست می‌آید. در شرایط اقلیمی سرد این درختان در فصل زمستان در تنه و ریشه خود نشاستهذخیره می‌کنند. این نشاسته به شکری تبدیل می‌شود که در بهار به همراه شیره درخت بالا می‌آید. برای جمع‌آوری این شیره باید درون تنهٔ درخت افرا حفره ای ایجاد شود. شیره جمع ‌آوری شده به وسیله گرما و عمل تبخیر، آب اضافه خود را از دست می‌دهد و شربت تغلیظ شده افرا را به جای می‌ گذارد.در مقایسه، شکر تصفیه شده به مقدار زیادی فرآوری نیاز دارد و بنابراین فاقد هر گونه ارزش غذایی واقعی است.

منبع:

https://medicaldialogues.in/diet-nutrition/news/substituting-pure-maple-syrup-for-refined-sugars-may-reduce-several-cardiometabolic-risk-factors-in-humans-study-140385