29 ژوئن 2025- بر اساس مطالعه ای که در ژورنال Cardiovascular Diabetology – Endocrinology Reports منتشر شده است، انجام بیش از ۱۵۰دقیقه فعالیت بدنی در هفته می تواند به طور چشمگیری احتمال برگشت قند خون به سطح طبیعی را در افراد مبتلا به پیش دیابت افزایش دهد. این پژوهش نقش کلیدی سبک زندگی، وزن و کنترل قند خون را در مدیریت خطر دیابت نوع ۲ برجسته نمود.
زمینه ی پژوهش
در زمان ورود شرکت کنندگان به این برنامه، میانگین HbA1c آنها ۵.۹ درصد بود؛ که در آستانه ی ورود به محدوده دیابت است. دیابت نوع ۲، یک بیماری مزمن متابولیک است که با قند خون بالای ۱۲۶میلی گرم در دسی لیتریاHbA1c بیش از 6.5 درصد تشخیص داده می شود. پیش دیابت حالت میانی است که در آن قند خون بین ۱۰۰تا ۱۲۵میلی گرم در دسی لیتر یا HbA1c بین ۵.۷ تا 6.4 درصد قرار دارد. عوامل اصلاح پذیر مانند رژیم غذایی ناسالم و بی تحرکی، نقش اصلی را در ایجاد این وضعیت دارند.
پیشینه علمی
مطالعات گذشته نشان داده اند که با مداخله های سبک زندگی مانند رژیم غذایی کم کربوهیدرات و فعالیت بدنی منظم، می توان از پیشرفت پیش دیابت به دیابت نوع ۲جلوگیری کرد. همچنین برنامه های ساختارمند مدیریت ریسک قلبی عروقی می توانند با آموزش و پیگیری منظم، عوامل خطر را کاهش دهند و روند بیماری را تغییر دهند.
درباره ی مطالعه ی حاضر
این تحقیق در مرکز تخصصی شهر کالی (کلمبیا) روی ۱۳۰فرد بزرگسال مبتلا به پیش دیابت انجام شد که از سال ۲۰۱۹تا ۲۰۲۳در برنامه ی مدیریت ریسک قلبی شرکت داشتند. در این برنامه ارزیابی های فصلی توسط پزشک، متخصص تغذیه، روان شناس و فیزیوتراپیست انجام می شد. فعالیت بدنی با پرسشنامهی بین المللی فعالیت بدنی(IPAQ) اندازه گیری و برای افراد دارای اضافه وزن، کاهش وزن ۷ درصدیهدف گذاری شد.
یافته ها
در طول دوره ی پیگیری ۳۶۶روزه، ۲۱.۵ درصداز شرکت کنندگان به سطح طبیعی قند خون بازگشتند، ۶۴.۶ درصددر وضعیت پیش دیابت باقی ماندند و ۱۳.۸ درصدبه دیابت نوع ۲مبتلا شدند. تحلیل آماری نشان داد که سن،BMI وHbA1c عوامل مؤثر در بهبودی بودند، اما در مدل نهایی، تنهاBMI بالاتر از ۲۵ و HbA1c بیش از ۶ درصد به طور معناداری احتمال بازگشت را کاهش دادند. در مقابل، فعالیت بدنی بیش از ۱۵۰دقیقه در هفته شانس بازگشت به وضعیت طبیعی را ۴.۱۵ برابر افزایش داد.
شاخص مقاومت به انسولین
شاخص گلوکز/تری گلیسرید(TYG Index) به‌عنوان نشانگر مقاومت به انسولین نیز بررسی شد و نشان داد که مقادیر بالاتر این شاخص با احتمال کمتر بهبودی مرتبط است. این شاخص می تواند ابزاری مقرون به صرفه برای ارزیابی ریسک در مناطق با منابع محدود باشد.
نتیجه گیری
تحقیقات نشان می دهند که کنترل وزن، حفظ سطح HbA1c زیر ۶ درصد و انجام منظم فعالیت بدنی، عوامل کلیدی در بازگشت از پیش دیابت به سطح نرمال قند خون هستند. علاوه بر این، آموزش های تغذیه ای، پیگیری منظم و مداخلات چند رشته ای نقش مهمی در ارتقای سلامت دارند. پیگیری بیماران در قالب برنامه های ساختارمند ارزیابی خطر قلبی عروقی، امکان شناسایی عوامل مرتبط با بازگشت پیش دیابت به حالت قند خون طبیعی را فراهم می کند و فرصت مناسبی برای تمرکز بر راهبردهای کاهش بیماری های همراه ایجاد می نماید. اگرچه این مطالعه محدود به یک مرکز خاص و مدت پیگیری کوتاه بود، اما یافته های این مطالعه می توانند الهام بخش سیاست گذاری های بهداشت عمومی برای پیشگیری از دیابت باشند. انجام مطالعات جمعیتی گسترده تر برای تعمیم و تقویت این یافته ها ضروری است.
منبع:
https://clindiabetesendo.biomedcentral.com/articles/10.1186/s40842-025-00224-w