23 نوامبر 2024- یک مطالعه ی جدید روند نگران کننده ای را در بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی (CKD) برجسته کرده است و نشان می دهد که بیماران CKD مبتلا به دیابت قندی (DM) در مقایسه با همتایان بدون دیابت خود با خطر قابل توجه بالاتری برای قطع عضو اندام تحتانی (LEA) روبرو هستند.

محققان در ژورنال Diabetes and its Complication، نوشتند: بیماران مبتلا به CKD مرحله 5 و دیابت، در مقایسه با بیماران مبتلا به CKD مرحله 5 بدون دیابت، 30 برابر بیشتر احتمال دارد که تحت عمل قطع اندام تحتانی قرار بگیرند.

بیماری مزمن کلیوی، وضعیتی که با از دست دادن تدریجی عملکرد کلیه ها مشخص می شود، اغلب با سایر مشکلات سلامتی جدی، به ویژه دیابت، همراه است. از سوی دیگر دیابت در ایجاد طیف وسیعی از عوارض از جمله نوروپاتی، گردش خون ضعیف و عفونت نقش دارد که همگی می توانند احتمال قطع عضو را افزایش دهند. در بیماران CKD، این عوامل با اختلال در عملکرد کلیه ترکیب می شوند، که می توانند توانایی بدن را برای مبارزه با عفونت ها و بهبود زخم ها مختل کنند.

قطع اندام تحتانی یک عارضه شدید و اغلب ترسناکدیابت قندیاست. با توجه به این موضوع، دکتر Dhruv Nandakumar و همکارانش از دانشکده پزشکی جنوب غربی دانشگاه تگزاس، تأثیر دیابت قندی رابر نرخ قطع عضو اندام تحتانیدر بیمارانی که در مراحل مختلف بیماری مزمن کلیوی بودند، بررسی کردند.

برای این منظور، محققان داده های یک پایگاه داده بی نام تجاری را تجزیه و تحلیل کردند، و داده‌های بین سال‌های 2010 تا 2023 را برای شناسایی بیمارانی که تحت قطع عضو اندام تحتانی و کسانی که مبتلا به CKD تشخیص داده شده بودند، بررسی کردند. این مطالعه شامل بیماران مبتلا به دیابت و بدون دیابت بود که حداقل به مدت پنج سال تحت نظر بودند. سپس نرخ قطع عضو اندام تحتانیدر تمام پنج مرحلهCKD ، بین بیماران مبتلا به دیابت و افراد بدون دیابت مقایسه شد.

یافته های کلیدی:

•  نرخ قطع عضو اندام تحتانی در بیماران دیابتی بالاتر بود. بیماران مبتلا به دیابت میزان قابل توجهی بالاتری از انواع آمپوتاسیون اندام تحتانی (LEA) در تمام مراحل CKD، از جمله LEA کلی، جزئی و ماژور را در مقایسه با افراد بدون دیابت نشان دادند.

•  خطر قطع عضو اندام تحتانی در مرحله ی پنجم بیماری مزمن کلیوی افزایش بیشتری داشت: بیماران مبتلا به دیابت قندی وCKD مرحله 5 (مرحله نهایی بیماری کلیوی) در مقایسه با بیماران بدون دیابت در مرحله ی پنجم بیماری مزمن کلیوی 30 برابر بیشتر احتمال دارد که تحت هر گونه LEA قرار بگیرند(OR=30.2). همچنین احتمال انجام LEA جزئی در بیماران دیابتی مبتلا به CKD مرحله ی پنجم، 29 برابر بیشتر از بیماران غیر دیابتی مرحله ی پنج CKD بود(OR=28.9). بیماران دیابتی در مرحله ی پنج CKD در مقایسه با همتایان غیر دیابتی خود 40 برابر بیشتر در معرض خطر نیاز بهLEA  ماژور بودند(OR=40.1).

•  آمپوتاسیون جزئی اندام تحتانی شایع تر از LEA ماژور بود، بطوری کهدر تمام مراحل CKD، بدون در نظر گرفتن وضعیت دیابت،LEA های جزئی بیشتر ازLEA های ماژور انجام شد.

•  میزان قطع عضو اندام تحتانی با پیشرفت CKD در بیماران دیابتی افزایش یافت: در بیماران مبتلا به دیابت، با پیشرفت CKD از مراحل 2 به 5، افزایش قابل توجهی مشاهده شد. بیشترین افزایش با پیشرفت از مرحله ی 4 به 5 مشاهده شد(OR=2.6).

•  افزایش قابل توجهی در قطع اندام تحتانی بین مراحل 1 و 2 بیماری مزمن کلیوی مشاهده نشد، بطوری که برای بیماران مبتلا به دیابت، افزایش قابل توجهی در میزان LEA بین مراحل1 و 2 بیماری مزمن کلیوی وجود نداشت(OR=1.1).

محققان نوشتند: «بر اساس دانش ما، این مطالعه اولین تحلیل از داده های گذشته‌نگر بزرگ است که نرخ قطع عضو اندام تحتانی را در بیماران مبتلا به CKD، با و بدون دیابت، با هم مقایسه کرده است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که بیماران مبتلا به دیابت در تمام مراحل CKD با خطر قابل‌توجهی بالاترLEA  مواجه هستند. جراحان پا که بیماری های پای مرتبط با دیابت را مدیریت می‌کنند، باید از تأثیر بالقوه کاهش عملکرد کلیه بر نتایج این بیماران آگاه باشند. البته تحقیقات بیشتر برای تأیید و گسترش روندهای مشاهده شده ضروری است».

منبع:

https://medicaldialogues.in/diabetes-endocrinology/news/ckd-patients-with-diabetes-at-all-stages-at-higher-risk-of-lower-extremity-amputation-suggests-study-137838