28 اوت 2024- یک مطالعه ی بزرگ در کره ی جنوبی که در ژورنال The BMJ منتشر شده است، نشان می دهد که مهارکننده های کوترانسپورتر 2 سدیم-گلوکز (SGLT-2) که برای درمان دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار می گیرند، ممکن است از زوال عقل پیشگیری کنند و با درمان طولانی تر فواید بیشتری ارائه دهند.
از آنجایی که این مطالعه مشاهده ای بود، محققان خاطرنشان کردند که اندازه ی اثر ممکن است بیش از حد تخمین زده شده باشد و اکنون برای تأیید این یافته ها به کارآزمایی های تصادفی کنترل شده نیاز است.
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، پیشبینی میشود تعداد افراد مبتلا به زوال عقل در جهان تا سال 2030 به 78 میلیون نفر برسد، و دیابت نوع 2 با خطر بیشتری برای ابتلا به زوال عقل همراه است.
یک مطالعه ی اخیر بر روی افراد بالای 65 سال مبتلا به دیابت نوع 2، کاهش خطر زوال عقل مرتبط با مهارکننده های SGLT-2 را در مقابل نوع دیگری از داروهای دیابت به نام مهارکننده های دی پپتیدیل پپتیداز-4 (DPP-4) نشان داد، اما هنوز اثرات آن بر افراد جوانتر و انواع خاصی از زوال عقل (مانند بیماری آلزایمر، دمانس عروقی) نامشخص است.
برای رفع این مشکل، محققان از پایگاه داده های خدمات بیمه سلامت ملی کره برای شناسایی 110885 جفت بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 2 در رده سنی 40 تا 69 سال که فاقد زوال عقل بودند، و بین سالهای 2013 تا 2021 تحت درمان با مصرف یک مهارکننده SGLT-2 یا یک مهارکننده DPP-4 قرار گرفتند، استفاده کردند.
همه ی شرکتکنندگان (میانگین سنی 62 سال؛ 56 درصد مرد) از نظر سن، جنس، استفاده از داروی دیابت متفورمین و خطر اولیه قلبی عروقی مطابقت داشتند و به طور متوسط 670 روز تحت نظارت قرار گرفتند تا افرادی که دچار زوال عقل شدند، شناسایی شوند.
عوامل بالقوه ی تأثیرگذار از جمله ویژگیهای شخصی، سطح درآمد، عوامل خطر زمینهای برای زوال عقل، سایر بیماری ها و استفاده از داروهای مرتبط نیز در نظر گرفته شد.
در طول دوره ی پیگیری، در مجموع 1172 شرکت کننده با زوال عقل تازه تشخیص داده شده، شناسایی شدند.
نرخ زوال عقل در هر 100 سال- نفر برای افرادی که از مهارکنندههای SGLT-2 استفاده میکردند 0.22 و برای کسانی که از مهارکنندههای DPP-4 استفاده میکردند 0.35 بود که نشان دهنده ی کاهش 35 درصدی خطر زوال عقل مرتبط با استفاده از مهارکنندههای SGLT-2 در مقایسه با مهارکنندههایDPP-4 بود.
محققان همچنین دریافتند که خطر ابتلا به بیماری آلزایمر 39 درصد کاهش می یابد و خطر ابتلا به زوال عقل عروقی مرتبط با مهارکننده های SGLT-2 در مقایسه با مهارکننده های DPP-4، 52 درصد کاهش می یابد.
علاوه بر این، به نظر میرسد که اثر مهارکنندههای SGLT-2 با مدت زمان درمان طولانیتر افزایش می یابد. 43 درصد کاهش خطر برای دو سال یا کمتر، در مقابل 48 درصد کاهش خطر زوال عقل برای بیش از دو سال درمان مشاهده شد.
این یک مطالعه مشاهدهای است، بنابراین نمیتوان نتیجهگیری قطعی در مورد یک رابطه ی علت و معلولی گرفت، و نویسندگان خاطرنشان کردند که جزئیات رفتارهای بهداشتی افراد شرکت کننده (به عنوان مثال، مصرف سیگار و الکل) و مدت زمان دیابت نوع 2 به طور کامل در دسترس نیست.
با این حال، آنها اشاره کردند که این مطالعه، یک مطالعه بزرگ بر اساس دادههای ملی بود که افراد نسبتاً جوانتر مبتلا به دیابت نوع 2 را شامل میشد و نتایج در بین زیر گروهها بسیار سازگار بود.
به این ترتیب، آنها گفتند که مهارکننده های SGLT-2 ممکن است از زوال عقل جلوگیری کنند و مزایای بیشتری را با درمان طولانی تر ارائه دهند، اما برای تأیید این یافته ها به آزمایش های تصادفی کنترل شده نیاز است.
محققان تایوانی در یک سرمقاله ی مرتبط نوشتند: این مطالعه نتایج امیدوارکننده ای را گزارش می دهد که پیامدهای مهمی برای عملکرد بالینی و همچنین از منظر بهداشت عمومی دارد. ما معتقدیم که آزمایشهای بیشتری برای تأیید این یافتهها مورد نیاز است، و مطالعاتی را «برای کشف مکانیسمهای اساسی هرگونه اثرات محافظت عصبی مهارکنندههای SGLT-2» پیشنهاد میکنیم.
آنها افزودند: از آنجایی که در حال حاضر هیچ درمانی برای زوال عقل وجود ندارد و گزینه های درمانی موثر کمی در دسترس است، استراتژی هایی که به طور بالقوه بتوانند از شروع آن جلوگیری کنند، بسیار مهم هستند.
با توجه به بار اجتماعی-اقتصادی و بهداشت عمومی قابل توجه مرتبط با زوال عقل و دیابت نوع 2، آنها همچنین توصیه کردند که دستورالعمل های بالینی و سیاست های مراقبت های بهداشتی باید به طور مرتب به روز شوند تا بهترین شواهد در مورد مزایای بالقوه مهارکننده های SGLT-2، از جمله کاهش خطر زوال عقل در آنها گنجانده شود.
منبع:
https://medicalxpress.com/news/2024-08-diabetes-drugs-dementia-korean-reveals.html