13 اوت 2024 - بر اساس مطالعه ی جدید محققان دانشکده بهداشت عمومی Harvard T.H. Chan، مصرف بیشتر آهن هِم، نوعی که در گوشت قرمز و سایر محصولات حیوانی یافت می‌شود - در مقایسه با آهن غیرهم که بیشتر در غذاهای گیاهی یافت می‌شود - با خطر بالاتر ابتلا به دیابت نوع 2 (T2D) مرتبط است.. در حالی که قبلاً ارتباط بین آهن هِم و T2D گزارش شده بود، یافته های این مطالعه به وضوح این ارتباط را تایید و توضیح داده است.

دکتر Fenglei Wang، سرپرست تیم تحقیق، از بخش تغذیه گفت: «در مقایسه با مطالعات قبلی که صرفاً بر داده‌های اپیدمیولوژیک متکی بودند، ما چندین لایه اطلاعات از جمله داده‌های اپیدمیولوژیک، نشانگرهای زیستی متابولیک متعارف و متابولومیک پیشرفته را با هم ادغام کردیم.این رویکرد به ما امکان درک جامع تر ارتباط بین مصرف آهن با خطرT2D و همچنین مسیرهای متابولیک بالقوه ی این ارتباط را داد».

این مطالعه در ژورنال Nature Metabolism منتشر شده است.

محققان ارتباط بین آهن و دیابت نوع 2 را با استفاده از گزارش های رژیم غذایی 36 ساله از 206615 بزرگسال شرکت کننده در مطالعه ی سلامت پرستاران 1 و 2 و مطالعه پیگیری متخصصان سلامت ارزیابی کردند. آنها میزان دریافت انواع مختلف آهن توسط شرکت کنندگان - آهن کل، آهن  ِهم، آهن غیرهم، آهن دریافت شده از رژیم غذایی و مکمل ها - و وضعیت دیابت نوع 2 آنها را با کنترل سایر عوامل سلامتی و سبک زندگی، مورد بررسی قرار دادند.

محققان همچنین مکانیسم‌های بیولوژیکی زیربنایی ارتباط آهن هِم با T2D را در میان زیرمجموعه‌های کوچک‌تر شرکت‌کنندگان تجزیه و تحلیل کردند. آنها 37544 بیومارکر متابولیکی را در پلاسمای شرکت کنندگان مورد بررسی قرار دادند، از جمله موارد مربوط به سطح انسولین، قند خون، چربی خون، التهاب و دو نشانگر زیستی متابولیسم آهن. آن‌ها سپس پروفایل‌های متابولومیک 9024 شرکت‌کننده را بررسی کردند - سطوح پلاسمایی متابولیت‌های مولکولی کوچک، که موادی هستند که از فرآیندهای بدن مانند تجزیه غذا یا مواد شیمیایی به دست می‌آیند.

این مطالعه ارتباط معنی داری را بین مصرف بیشتر آهن هِم و خطر ابتلا به T2D نشان داد. شرکت کنندگان در گروهی که بالاترین میزان مصرف آهن هِم را داشتند، 26 درصد بیشتر از افراد در گروه کم مصرف، در معرض خطر ابتلا بهT2D بودند. علاوه بر این، محققان دریافتند که آهن هِم بیش از نیمی از خطر T2D مرتبط با گوشت قرمز فرآوری نشده و نسبت متوسطی از خطر چندین الگوی غذایی مرتبط باT2D  را به خود اختصاص می دهد. مطابق با مطالعات قبلی، محققان هیچ ارتباط معنی‌داری بین دریافت آهن غیرهم از رژیم غذایی یا مکمل‌ها با خطر ابتلا به T2D پیدا نکردند.

این مطالعه همچنین نشان داد که مصرف بیشتر آهن هِم با بیومارکرهای متابولیک خون مرتبط با T2D ارتباط دارد. مصرف بیشتر آهن هِم با سطوح بالاتری از نشانگرهای زیستی مانند پپتید C، تری گلیسیرید، پروتئین واکنش‌گر C، لپتین و نشانگرهای اضافه بار آهن، و همچنین سطوح پایین‌تر نشانگرهای زیستی مفید مانند کلسترول  HDL و آدیپونکتین، مرتبط بود.

محققان همچنین 12 متابولیت خون از جمله L-valine، L-lysine، اسید اوریک و چندین متابولیت لیپیدی را شناسایی کردند که ممکن است در ارتباط بین دریافت آهن هِم و خطر TD2 نقش داشته باشند. ارتباط این متابولیت ها با خطر T2D قبلا ثابت شده بود.

به گفته محققان، در سطح جمعیت، یافته‌های این مطالعه پیامدهای مهمی برای دستورالعمل‌های رژیم غذایی و استراتژی‌های بهداشت عمومی برای کاهش نرخ دیابت دارد. به طور خاص، این یافته‌ها نگرانی‌هایی را در مورد افزودن  ِهم به جایگزین‌های گیاهی گوشت برای افزایش طعم و ظاهر گوشتی آن‌ها افزایش می‌دهد. محبوبیت این محصولات در حال افزایش است، اما اثرات آنها بر سلامتی نیاز به بررسی بیشتر دارد.

پرفسور فرانک هو، استاد تغذیه و اپیدمیولوژی و نویسنده ی این مقاله، گفت: این مطالعه بر اهمیت انتخاب های غذایی سالم در پیشگیری از دیابت تاکید می کند. کاهش دریافت آهن هِم، به ویژه از طریق گوشت قرمز، و اتخاذ یک رژیم غذایی گیاهی تر می تواند راهبردهای موثری در کاهش خطر دیابت باشند.

محققان خاطرنشان کردند که این مطالعه دارای محدودیت‌های متعددی بود، از جمله احتمال در نظر گرفتن ناقص عوامل مخدوش‌کننده و خطاهای اندازه‌گیری در داده‌های اپیدمیولوژیک. همچنین، این یافته‌ها با بررسی جمعیت عمدتاً سفیدپوست بدست آمده است، که باید در سایر گروه‌های نژادی و قومی تکرار شود.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2024-08-significant-link-heme-iron-red.html