یک نشانگر بالقوه برای خطر چاقی که در هنگام خواب تشخیص داده می شود

9 سپتامبر 2021- محققان نشان دادند افرادی با انعطاف پذیری متابولیسمی کمتر، چربی کمتری را در شب نسبت به افرادی با متابولیسم انعطاف پذیر، می سوزانند. آنها ضریب تنفسی[1] را در طول شب اندازه گیری کرده و دریافتند که با وجود سن برابر، BMI و میزان چربی مشابه، افرادی که متابولیسم انعطاف ناپذیر دارند، کربوهیدرات بیشتر و چربی کمتری نسبت به افرادی که متابولیسم انعطاف پذیر دارند، می سوزانند. ضریب تنفسی بالاتر در زمان خواب می تواند یک شاخص برای خطر بیماری متابولیک در آینده باشد که پیش از این به آن توجه نشده بود.

در طول روز، ما با تجزیه کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها در بدن خود از طریق فرآیندهای متابولیسمی، انرژی دریافت می کنیم. به عنوان مثال، بلافاصله بعد از غذا، بیشتر انرژی ما از متابولیسم کربوهیدرات ها تامین می شود، در حالی که بعد از ناشتا، بیشتر از چربی ها تأمین می شود. به توانایی بدن برای تغییر منابع انرژی متابولیک در پاسخ به تغییرات در وضعیت تغذیه، مانند بعد از غذا و هنگام خواب، "انعطاف پذیری متابولیکی" می گویند. تحقیقات نشان داده است که اختلال در انعطاف پذیری متابولیکی با بیماری هایی مانند چاقی و دیابت ارتباط دارد. محور تحقیقات پروفسورKumpei Tokuyama  و تیمش در دانشگاهTsukuba ، مطالعه متابولیسم در هنگام خواب است. پروفسور توکویاما گفت: ما به بررسی نحوه ی تغییر متابولیسم در هنگام خواب علاقه مند بودیم و می خواستیم بدانیم که آیا می توانیم تفاوت متابولیکی را در بین افرادی با متابولیسم انعطاف پذیر و انعطاف ناپذیر، تشخیص دهیم.

روش اصلی مورد استفاده ی این گروه، بر اندازه گیری ضریب تنفسی، که به اختصار RQ نامیده می شود، متمرکز بود که میزان اکسیژن مورد استفاده ما و میزان دی اکسید کربنی را که خارج می کنیم، اندازه گیری می کند. وقتی مقادیر اکسیژن مصرف شده و دی اکسید کربن خارج شده، با هم برابر باشدRQ  برابر 1 است که نشان می دهد منبع انرژی ما در آن زمان کربوهیدرات بوده است. وقتی این نسبت کمتر از 1 است، برای مثال حدود 0.8 ، نشان می دهد که از چربی ها یا پروتئین ها به عنوان منبع انرژی در بدن ما در حال استفاده هستند. برای مشخص کردن تغییرات متابولیکی در طول زمان، محققان نسبت دی اکسید کربن به اکسیژن را از 127 نفر، هر 5 دقیقه یکبار در یک دوره 24 ساعته اندازه گیری کردند.

اولین یافته ی آنها بسیار غیرمنتظره بود. از آنجایی که خواب مانند یک دوره روزه داری است، آنها انتظار داشتند کهRQ ها در تمام طول شب کاهش یابد، به این معنی که با پیشرفت خواب چربی بیشتر و بیشتری سوزانده می شود. در عوض، آنها الگوی متفاوتی را مشاهده کردند. پروفسور توکویاما گفت: ما با کمال شگفتی متوجه شدیم در حالی که مقادیر RQ به طور پیوسته در ابتدای خواب کاهش می یابد، اما پس از رسیدن به یک نقطه ی پایین، بعد از نیمه شب شروع به بازگشت کرده و تا زمان بیدار شدن فرد افزایش می یابد.

در مرحله ی بعد، محققان، شرکت کنندگان را بر اساس میزان تغییراتRQ ها، از هم جدا کردند. تنوع زیاد به این معنی بود که متابولیسم فرد انعطاف پذیر است و مقادیرRQs ، بسته به نیاز بدن در طول روز بالا و پایین می رود. پس از تقسیم مشارکت کنندگان به گروه های انعطاف پذیر و انعطاف ناپذیر متابولیکی، محققان دریافتند که حتی اگر میانگینRQ ها در طول 24 ساعت بین گروه ها یکسان باشدهمینطور سن، BMI و میزان چربی بدنی آنها یکسان باشد، مقادیرRQs  در شب برای افرادی با انعطاف پذیری کمتر متابولیسمی، بالاتر است، این نشان می دهد که این گروه از شرکت کنندگان در شب کربوهیدرات بیشتری نسبت به چربی می سوزانند.

این یافته ها دارای پتانسیل استفاده ی عملی هستند. همانطور که پروفسور توکویاما توضیح داد، پیشگیری از بیماری هایی مانند چاقی و دیابت بر درمان آنها بسیار ترجیح داده می شود. معاینات سالانه با تمرکز بر اندازه گیری مقادیرRQ خواب، می تواند به غربالگری افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری های متابولیک کمک کند تا مداخلات به موقع برای آنها انجام شود و از ابتلای آنها به این بیماریها جلوگیری شود.

منبع:

https://www.sciencedaily.com/releases/2021/09/210909124023.htm

 



[1]respiratory quotient