آشپزی برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1
اگر به دیابت نوع 1 مبتلاهستید یا از فرد مبتلا به این بیماری مراقبت می کنید باید از این نکته اطلاع داشته باشید که رژیم غذایی سالم و تهیه ی صحیح مواد غذایی بخش مهمی از کنترل این بیماری محسوب میشود. برای این کار شما نیازی به خرید مواد غذایی خاص ندارید شما باید غذاهای سالمی را از مواد غذایی معمولی طبخ کنید و حتی خوردن آنرا به افراد غیر دیابتی هم توصیه نمایید. به این ترتیب شما باید از غلات کامل، میوه جات سبزیجات به مقدار زیاد واز چربیها و مواد شیرین به مقدار بسیار کم استفاده کنید.
غذا و مقدار قندخون
افراد دیابتی باید در مورد افزایش و کاهش شدید قند خون خود بسیار هشیار باشند، برای مراقبت ازمقدار قندخون بهترین کار اندازه گیری منظم مقدار قند خون وتنظیم میزان دوز انسولین ومراقبت از مصرف کربوهیدراتها است. برای این منظور توجه به این نکات ضروری است اول اینکه هر روز مقدار یکسانی کربوهیدرات را در رژیم غذایی روزانه ی خود گنجانده و مصرف کنید، دوم اینکه درساعات معینی میان وعده ی خود را میل کنید و هرگز هیچ یک از وعده های غذایی خود را حذف نکنید.
کربوهیدرات ها مهمترین گروه غذایی برای افراد دیابتی هستند. کربوهیدرات ها غذاهایی هستند که بروی مقدار قند خون تأثیر می گذارند، چربیها و پروتئین ها منابع کالری هستند اما تأثیر کمی بر قند خون دارند. مواد غذایی که حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات می باشند شامل: کلوچه ها ، کراکرها ، نانها، انواع لوبیای خشک و نخود، میوه جات ، پاستا ، برنج و البته شیرینی ها می باشند.
هرم غذایی دیابت
هرم غذایی دیابت چگونگی انتخاب بهترین نوع غذا را بتصویر کشیده است و این هرم دارای 6 طبقه بندی کد گذاری شده ی رنگی است که هر یک نشاندهنده ی گروه متفاوتی از مواد غذایی می باشد.
مواد غذایی نزدیک به قاعده ی هرم نزدیکترین غذاها به حالت طبیعی هستند مانند غلات کامل ، سبزیجات تازه، لوبیاها و میوه جات تازه .
شما باید سعی کنید کالری عمده ی روزانه ی خود را از مواد غذایی قاعده ی هرم بدست آورید. غذاهای انتهای هرم بدست آورید. غذاهای انتهای هرم تامین کننده ی ویتامین ها ، مواد معدنی و فیبر هستند.
باحرکت به سوی راس هرم به قسمت باریک آن می رسیم که شامل محصولات لبنی ، گوشت و جایگزین تخم مرغ ، ماهی و توفو وسپس چربیها وشیرینی ها است. غذاهای تهیه شده از شکر های تصفیه شده و چربیها حاوی کالری زیاد ولی مقادیر بسیار کمی مواد مغذی هستند. این دسته از مواد غذایی حاوی مقادیر بیشتری چربیهای اشباع و کلسترول هستند.
انتخاب صحیح نوع و مقدار هر یک از مواد غذایی
موضوع بسیار مهم توجه به سایز وعده ی سروینگ هر یک از غذاهایی است که می خورید . یک وعده ی نرمال از پاستا برای یک نوجوان یا یک فرد بالغ یک فنجان است که شامل 3 وعده ی سروینگ نشاسته است اما آنچه معمولاً دریک رستوران سرو می شود پنچ برابر این وعده ی نرمال است (5 فنجان) بنابراین به وعده های سروینگ مجاز هر یک ازمواد غذایی زیر توجه کنید:
میوه جات
شماباید روزانه حداقل 5 واحد سروینگ میوه مصرف کنید یک سیب یا موز متوسط معادل 2 واحد سروینگ است.
ماهی
ماهیهایی نظیر سالمون یا تن حاوی مقادیر زیادی اسیدهای چرب مفید هستند که از قلب شمامحافظت می کنند . سعی کنید 2 تا 3 بار در هفته ماهی مصرف کنید.
غلات ونشاسته
شما می توانید بسته به شرایط بیماریتان و مشورت با پزشک 4 تا 11 وعده ی سروینگ ازغلات و مواد نشاسته ای با توجه به کالری مورد نیازتان مصرف کنید. در انتخاب این نوع غذاها از موادی که حاوی غلات کامل هستند مانند نان یا ماکارونی تهیه شده از غلات کامل، برنج قهوه ای، لوبیاها، ذرت و سیب زمینی استفاده کنید.
سبزیجات
شما باید روزانه 5 واحد سروینگ سبزیجات در رژیم غذایی خود بگنجانید .
مواد لبنی
مصرف 2 تا 3 وعده ی سروینگ لبنیات یا شیر بدون چربی یا کم چرب به شما پیشنهاد می شود.
پروتئین گوشت
مصرف گوشت رابه 4 تا 6 اونس (114 تا 170 گرم) درروز محدود نمایید. بجای پروتئین می توانید از توفو، تخم مرغ ، انواع لوبیا یا پنیر استفاده کنید .
توصیه های آشپزی برای افراد دیابتی
چگونگی طبخ غذا از اهمیت ویژه ای برخوردار است، استفاده از سس های پر چرب بروی غذاهای کم چرب راه سالمی برای طبخ غذا نیست . اگر از روغن برای طبخ غذا استفاده می کنید از روغن کانولا یا روغن زیتون استفاده نمایید.
توصیه های آشپزی هوشمندانه:
- آبپز کردن، گریل کردن، کباب کردن و بخار پز کردن بهتر از سرخ کردن است .
- ازسس های کم چرب یا بدون چرب بجای سس های پر چرب بروی سالاد و سایر غذاهای خود استفاده کنید.
- سبزیجات را در آب یا در آبگوشت کم چرب آبپز کنید.
- بجای نمک از لیمو یا آب لیمو استفاده کنید.
- برای طعم دار کردن سبزیجات بجای استفاده از کره از یک قطعه گوشت بوقلمون دودی یا یک تکه گوشت کم چرب دیگر استفاده نمایید.
- میوه را بصورت خام یا پخته بدون افزودن شکر استفاده کنید.
- ازماست کم چرب یا بدون چربی به جای خامه ی ترش استفاده نمایید.
- پوست مرغ و بوقلمون را قبل ازپخت جدا کنید.
توصیه های ویژه برای کودکان مبتلا به دیابت
همه ی ما می دانیم عادت غذایی ما در بزرگسالی از دوران کودکی توسط والدین شکل گرفته است بنابراین والدین باید به نکات زیر توجه کنند:
- ویتامین Dبرای کودکان بسیار اهمیت دارد به همین علت نوشیدنیهای همراه با غذا و میان وعده را به شیر یا آب تغییر دهید .
- کودکان با مصرف غلات صبحانه(کورن فلکس)، مواد لبنی و غلات را دریافت می کنند. فقط درموقع خرید غلات صبحانه به این نکته توجه کنید که در هر وعده ی سروینگ این غلات کمتر از ده گرم شکر وجود داشته باشد.
- مصرف آبمیوه را به 8 اونس (227 گرم) در روز محدود کنید، حتی آبمیوه های صد درصد طبیعی که شیرین نشده باشند مقادیر زیادی قند دارند بنابراین بهتراست به جای آبمیوه خود میوه را مصرف کنید.
- سوداها و نوشابه های غیر رژیمی کلاً باید از رژیم غذایی کودکان حذف شوند یک قوطی کولا 22 اونسی (625 گرم) حاوی مقدار کربوهیدرات یک وعده ی غذایی کامل است و در حقیقت فاقد مواد مغذی است، پس فقط کالری می باشد.
- کودکان میل شدیدی به خوردن اسنک دارند اما خوردن اسنک ها نیاز آنها را به انسولین بالا می برد و به همین علت بین زمان خوردن اسنک و غذای اصلی حداقل 2 ساعت باید زمان باشد.
تهیه ی غذا برای افراد دیابتی بخش مهمی از مدیریت این بیماری است و فرد باید تحصیلات و آموزش های لازم در این زمینه را کسب کرده باشد. بسیاری از کلینیک های دیابت کلاسهایی را برای این منظور ارائه می دهند.
منبع: www. everydayhealth.com