30مارس 2022- قند خون بالا مسئول چندین عارضه در دیابت نوع 1 و 2 است. محققان موسسه کارولینسکا در سوئد ماده ی ضد دیابت جدیدی را شناسایی کرده اند که فعالیت سلول های بتا- تولید کننده انسولین- را حفظ کرده و از افزایش گلوکز خون در موش ها جلوگیری می کند.

نتایج این مطالعه در مجله Science Translational Medicine منتشر شده است.

اگرچه در حال حاضر چندین خانواده از داروهای کاهش دهنده گلوکز در درمان دیابت استفاده می شوند، اما هیچ یک از آنها نمی توانند پیشرفت بیماری را متوقف یا معکوس کنند. حفظ فعالیت کافی سلول های بتا برای جلوگیری از پیشرفت دیابت نوع 1 و نوع 2 ضروری است.

دکتر اروین ایلگمز، محقق ارشد بخش پزشکی مولکولی و جراحی در مؤسسه کارولینسکا، می گوید: در دیابت، سلول های بتا برای تولید مقادیر زیادی انسولین به چالش کشیده می شوند. مطالعه ی ما نشان می دهد که این منجر به یک وضعیت هیپوکسیک(کمبود اکسیژن) می شود که سطح پروتئین HIF-1alpha را افزایش می دهد، که به نوبه خود فعالیت سلول های بتا را کاهش می دهد. با درمان موش های دیابتی با داروی PX-478 که مهارکننده ی HIF-1alpha می باشد، ما با موفقیت سطح گلوکز خون آنها را کاهش دادیم.

کاربرد دیگری از یک داروی ضد سرطان

عامل القای هیپوکسی-1آلفا(HIF-1alpha) پاسخ به هیپوکسی را تنظیم می کند. کشف HIF-1alpha برنده ی جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی در سال 2019 شد و این پروتئین در بسیاری از بیماری‌های مختلف نقش دارد. PX-478، مهارکننده ی HIF-1alpha قبلاً در آزمایشات بالینی فازI به عنوان یک داروی ضد سرطان آزمایش شده است و در این بیماران به خوبی تحمل شده است.

با همکاری گروه تحقیقاتی پروفسور خورخه رواس از بخش فیزیولوژی و فارماکولوژی در موسسه کارولینسکا، محققان توانستند نشان دهند که اثر ضد دیابتیPX-478 ، عمدتاً به دلیل بهبود فعالیت سلول‌های بتا در پانکراس است.

از آنجایی که به خوبی ثابت شده است که تولید انسولین در طول پیشرفت دیابت کاهش می‌یابد، استراتژی‌های درمانی تاکنون بیشتر بر بهبود تولید انسولین توسط سلول‌های بتا متمرکز بوده‌اند. با این حال، این رویکرد به اندازه ای که در ابتدا پیش بینی می شد، موفق نبوده است.

پرفسور پر اولوف برگرن، یکی از نویسندگان این مطالعه، استاد گروه پزشکی مولکولی و جراحی در موسسه کارولینسکا، گفت: درمان های فعلی که سلول های بتا را هدف قرار می دهند، تنها تأثیر مثبت موقتی بر ترشح انسولین دارند. در دراز مدت، این داروها منجر به فرسودگی سلول های بتا می شوند.

درمان طولانی مدت دیابت

برخلاف سایر درمان‌ها، PX-478 ، فعالیت سلول‌های بتا را بدون افزایش ترشح انسولین بهبود می‌بخشد. بنابراین محققان معتقدند که می تواند از فرسودگی سلول های بتا جلوگیری کند و در نتیجه در درمان طولانی مدت دیابت موثرتر باشد.

ترزا پریرا، محقق بخش زیست شناسی سلولی پزشکی، در دانشگاه اوپسالا (که قبلا در موسسه کارولینسکا کار می کرد)، و یکی دیگر از نویسندگان این مقاله، گفت: ما اکنون در حال برنامه ریزی برای بررسی بیشتر قابلیت ترجمه یافته های خود هستیم و امیدواریم که این یافته ها راه را برای آزمایشات بالینی آینده هموار کنند. ما بررسی تأثیرPX-478 را بر فعالیت سلول‌های بتای پانکراس انسان با استفاده از موش‌های دیابتی «انسانی‌شده[1]» شروع خواهیم کرد.

منبع:

https://www.sciencedaily.com/releases/2022/03/220330141429.htm

 



[1]'humanised' diabetic mice