یک داروی جدید آنتی سنس، نوید بهبود سلامت افراد مبتلا به NAFLD را می دهد

16 ژوئن 2020- در یک تلاش تحقیقاتی بین المللی به رهبری محققان دانشکده پزشکی دانشگاه کالیفرنیا از یک داروی Antisense[1] ، که اولین دارو از گروه خود است در یک کارآزمایی بالینی، استفاده شد. این دارو با مهار یک آنزیم کلیدی با ایمنی و به طور مؤثر، سلامت افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) ، را بهبود بخشید. NAFLD یک اختلال مزمن متابولیکی است که صدها میلیون نفر در سراسر جهان را مبتلا کرده است.

رویکرد خاموش کردن ژن، یک روش جدید برای معکوس نمودن NAFLD است. این یافته ها در ژورنال "Lancet Gastroenterology and Hepatology" منتشر شده است.

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) ، هنگام تجمع چربی در سلولهای کبدی به دلایلی غیر از مصرف زیاد الکل ایجاد می شود. علت دقیق آن مشخص نیست، اما اعتقاد بر این است که رژیم غذایی و ژنتیک نقش بسزایی در بروز آن دارند. این بیماری به طور معمول تا زمانی که به شدت پیشرفت نکرده باشد، تشخیص داده نمی شود، و شاید به استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) تبدیل شود که یک فرم پیشرفته تر از این بیماری است و می تواند منجر به سیروز، سرطان کبد و نارسایی کبدی شود.

در حال حاضر، بیماری کبد چرب غیر الکلی درمانی ندارد. درمان فعلی آن در درجه اول شامل کاهش یا کنترل عوامل تقویت كننده ی این بیماری است، بهمین دلیل به این گروه از بیماران كاهش وزن، بهبود رژیم غذایی، ورزش بیشتر و كنترل سایر شرایط مانند دیابت و فشار خون بالا توصیه می شود. هیچ داروی تأیید شده ای از سوی سازمان غذا و دارو برای این بیماری وجود ندارد. در بدترین حالت ممکن است فرد به پیوند کبد نیاز داشته باشد.

دکتر Rohit Loomba ، نویسنده ی ارشد این مقاله از مرکز تحقیقات NAFLD در دانشگاه کالیفرنیا گفت: سه دهه ی پیش بیماری کبد چرب غیر الکلی حتی به عنوان یک بیماری شناخته نشده بود. اکنون شیوع بسیار بالای آن نگران کننده است، تقریباً در حدود یک چهارم از افراد آمریکایی تحت تأثیر آن قرار گرفته اند، بطوریکه به عنوان یکی از دلایل اصلی پیوند کبد در ایالات متحده معرفی شده است. با توجه به شیوع بالا و عواقب احتمالی آن، ما به درمانهای بی خطر و مؤثر، نیاز فوری داریم.

در فاز دوم این کارآزمایی دوسو کور، تصادفی، کنترل شده با دارونما، دکتر لوومبا و همکارانش از 44 فرد مبتلا به این بیماری در 16 سایت در کانادا، لهستان و مجارستان ثبت نام کردند. در این مطالعه به مدت 13 هفته، به شرکت کنندگان، یک مهارکننده ی آنتی سنس به نام IONIS-DGAT2 یا دارونما تزریق شد. این مهارکننده، که توسط کمپانی داروسازی Ionis مستقر در شهر Carlsbad در کالیفرنیا تولید شده است، با آنزیم Diacylglycerol-O-acyltransferase یا DGAT2 ، یکی از دو شکل آنزیم مورد نیاز برای کاتالیز یا تسریع تولید تری گلیسیریدها(نوعی چربی موجود در خون) در کبد تداخل می کند. مقادیر بالاتر تری گلیسیرید باعث افزایش ذخیره چربی در بدن، از جمله در کبد می شود.

محققان دریافتند که پس از 13 هفته درمان، میزان چربی کبدی شرکت کنندگانی که مهارکننده ی آنزیم DGAT2 را دریافت کرده بودند، بطور قابل توجهی در مقایسه با مقدار چربی موجود در کبد آنها در ابتدای تحقیق، کاهش یافت، این دارو سبب افزایش سطح چربی ها، آنزیم ها یا قندها در خون این افراد نشد. شش مورد عارضه جدی گزارش شد، از جمله ایست قلبی و ترومبوز ورید عمیق، اما محققان تشخیص دادند که این حوادث با داروی مورد مطالعه ارتباطی ندارد.

دکتر لوومبا گفت: MRI کبدی افراد شرکت کننده نشان داد كه كاهش چربی كبد بدون افزایش این چربیها در خون انجام شده است. با توجه به تعداد قابل توجه بیمارانی که تقریباً کاهش 30 درصدی چربی کبدی را در MRI-PDFF نشان دادند،- آستانه ای که با احتمال بالاتر پاسخ هیستولوژیکی در هنگام درمان برای مدت طولانی تر تطابق دارد-، به نظر می رسد تنها پس از 13 هفته از درمان، این دارو در واقع روند پیشرفت از NAFLD به  NASHرا کند می کند. این نتایج بسیار دلگرم کننده است و این استدلال را برای مرحله بعدی آزمایشات ارائه می دهد که در آزمایشات طولانی مدت، پتانسیل های این دارو برای بهبود ویژگی های هیستولوژیکی کبد که به دلیل بیماری NASH - که نوع پیشرونده ی بیماری NAFLD است- حاصل شده است، بررسی گردد.

منبع:

The Lancet Gastroenterology and Hepatology. doi.org/10.1016/S2468-1253(20)30186-2.

https://www.news-medical.net/news/20200616/Novel-antisense-drug-shows-promise-to-improve-health-of-people-with-NAFLD.aspx