ژن درمانی باعث کاهش چاقی و معکوس شدن دیابت نوع 2 در موش ها گردید

29 اوت 2019- اپیدمی چاقی نزدیک به نیم میلیارد انسان را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است که متاسفانه تعداد زیادی از آنها کودک هستند. بیماریهای مرتبط با چاقی شامل بیماری قلبی، سکته ی مغزی، دیابت نوع 2 و سرطان، عوامل اصلی مرگ و میر قابل پیشگیری هستند. چاقی هم توسط عوامل ژنتیکی و هم توسط فاکتورهای محیطی ایجاد می شود، و همین تعدد عوامل باعث ایجاد اختلال در توسعه ی داروهای ضد چاقی شده و موجب بروز عوارض جانبی غیر هدفمند می گردد. در مطالعه ای که در ژورنال Genome Researchمنتشر گردید، محققان نوعی ژن درمانی را معرفی کردند که بطور خاص باعث کاهش بافت چربی و معکوس نمودن بیماریهای متابولیکی مرتبط با چاقی، در موشهای چاق گردید.

برای غلبه بر عوارض جانبی داروهای فعلی ضد چاقی، دکتر   Chungو همکارانش، یک روش خاموش کننده ی ژن را بر علیه ژن Fabp4 که در متابولیسم اسید چرب دخیل است، بکار گرفتند. محققان از CRISPR interference system[1] استفاده کردند که در آن بطور کاتالیستی dead  Cas9 protein و  single guide RNA را با یک پپتید فیوژن اختصاصی بافت، وارد ادیپوسیت های(سلولهای چربی سفید) کردند. این کمپلکس با کمی سمیت بخشی در این سلولها درونی می شود، این مولکول کمپلکس، بیان Fabp4 را کاهش داده و باعث کاهش ذخیره ی چربی در سلولهای ادیپوسیت می شود. با نشان دادن موفقیت این روش تحویل در سلولها، چانگ و همکارانش این درمان را در موشهای چاق آزمایش کردند. موش ها با رژیم غذایی پر چرب تغذیه شدند تا چاق شده و به انسولین مقاوم شوند. سرکوب Fabp4، منجر به کاهش20٪ از وزن بدن و بهبود مقاومت به انسولین و التهاب پس از تنها شش هفته درمان با این روش شد. بهبودهای دیگر سیستمیک، از جمله کاهش تجمع چربی در کبد و کاهش تری گلیسیرید در جریان خون نیز مشاهده گردید.

درمانهای فعلی که توسط FDA برای کاهش وزن تأیید شده اند، تنها 5٪ از وزن بدن را پس از یک سال درمان در انسان کاهش می دهند. اما با این که این روش درمانی نتایج امیدوار کننده ای را در موش ها نشان داده است، قبل از استفاده از آن در معالجات بالینی در برابر بیماری های انسانی، باید بیشتر مورد مطالعه قرار گیرد. نکته ی مهم این است که این تحقیق پیشرفت در فناوری ویرایش دقیق ژن را برجسته کرد و نشان داد که می توان از این روش در سایر انواع درمانها استفاده نمود.

منبع:

Genome Research, 2019; DOI: 10.1101/gr.246900.118

www.sciencedaily.com/releases/2019/08/190829150753.htm

 



[1]سیستم تداخل CRISPR یا CRISPRi روشی برای دستکاری ژنتیکی است که امکان سرکوب اختصاصی توالی ژن را در سلولهای پروکاریوتی و یوکاریوتی فراهم می کند.