مصرف ماهی های چرب فاقد آلودگی های زیست محیطی از افراد در برابر ابتلا به دیابت نوع 2 محافظت می کند

19ژوئن 2019 - مصرف ماهی های چرب بدون آلودگی های زیست محیطی می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد. با این حال، وجود آلودگیهای زیست محیطی در ماهی ها اثر متضادی را بر جا می گذارند و به نظر می رسد اثر محافظتی مصرف ماهی های چرب را از بین می برند. این تحقیق توسط محققان دانشگاه صنعتی چالمرز در سوئد، با استفاده از روش های نوآورانه ای انجام شد که می تواند به چندین سوال در مورد غذا و سلامت در مطالعات آینده پاسخ دهد.

تحقیقات پیشین نتایج متناقضی را مورد تاثیر مصرف ماهی ها بر خطر ابتلا به دیابت، ارائه نموده اند. نتایج برخی مطالعات حاکی از تاثیرات مثبت مصرف بسیاری از ماهی ها بر خطر ابتلا به دیابت نوع 2 بودند، در حالی که برخی دیگر هیچ تاثیری را گزارش نکردند و برخی مطالعات نشان دادند که حتی مصرف ماهی ها با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط هستند. محققان دانشگاه صنعتی چالمرز مطالعه ای با طراحی کاملا جدید انجام داده و به یک توضیح احتمالی برای این معما رسیدند.

دکتر  Lin Shi، دانشجوی فوق دکترا در علوم غذایی و تغذیه می گوید: ما توانستیم اثر مصرف ماهی ها را بر خطر ابتلا به دیابت از اثر آلودگی های مختلف محیطی که در ماهی ها وجود دارد، جدا کنیم. مطالعه ی ما نشان داد که مصرف ماهی در کل (ماهی بعلاوه ی آلودگی های محیطی) بر خطر دیابت تأثیری ندارد اما پس از حذف اثر آلودگی های محیطی با استفاده از روش جدید تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس یادگیری ماشین، مشخص گردید که ماهی به خودی خود- بدون آلودگی زیست محیطی- تاثیر واضحی در محافظت از فرد در برابر دیابت نوع 2 دارد.

او افزود: محافظت در برابر دیابت نوع 2، در درجه اول با استفاده از ماهی های چرب فراهم می شود، با این حال، ما شاهد ارتباط بین مصرف زیاد ماهی های چرب و غلظت بالای آلودگی های محیطی در خون افراد هستیم.

آلاینده های محیطی که در مطالعه ی حاضر اندازه گیری شده اند، آلاینده های آلی پایدار[1](POPs)، به عنوان مثال دیوکسین ها، DDT و PCB هستند. تحقیقات قبلی نشان داده اند که این نوع از آلاینده ها ممکن است با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 ارتباط داشته باشند. بنابراین اثرات متفاوتی که در مطالعات مختلف در مورد تاثیر مصرف ماهی بر دیابت نوع 2 ارائه شده است، می تواند به دلیل مصرف مقادیر مختلفی از ماهی های صید شده از مناطق آلوده باشد.

بنا بر اعلام آژانس ملی مواد غذایی سوئد، غذا منبع اصلی قرار گرفتن در معرض دیوکسین ها وPCB ها است. این مواد محلول در چربی هستند و عمدتا در غذاهای چرب حیوانی مانند ماهی، گوشت و محصولات لبنی یافت می شوند. به طور خاص غلظت بالایی از این مواد آلاینده در ماهی های چرب مانند شاه ماهی و ماهی قزل آلای وحشی در مناطق آلوده یافت می شود. به عنوان مثال در سوئد در دریای بالتیک، خلیج بوتنی و بزرگترین دریاچه ها یعنی دریاچه ی وترن و ونرن می توان ماهی های آلوده به این مواد را یافت.

محققان چالمرز همچنین از روش جدیدی در کنار پرسشنامه های عادات غذایی برای بررسی مواد غذایی مصرفی شرکت کنندگان استفاده کردند. تحقیقات قبلی اغلب به طور کامل بر پاسخ افراد به پرسشنامه ها متکی بود. این روش منبع احتمالی ایجاد خطا در این مطالعات بوده و ممکن است به نتایج متضاد مربوط به دیابت نوع 2 و ماهی نیز کمک کرده باشد.

دکتر Shiگفت: با استفاده از تکنیک شناخته شده ی mass spectrometry based metabolomics،( متابولومویک مبتنیبر طیف سنجی جرمی) ما حدود 30 بیومارکر را در نمونه های خونی افراد شناسایی کردیم، به عبارت دیگر مولکول های خاصی با این روش قابل اندازه گیری هستند که می توانند برای اندازه گیری عینی میزان مصرف ماهی ها توسط شرکت کنندگان در این مطالعه، استفاده شوند.

به طور کلی، این روش جدید ابزارهای بهتری را برای این زمینه ی تحقیقاتی فراهم نمود. این ابزارها می توانند مشخص کنند که کدامیک از عوامل تغذیه ای عوامل اصلی در ایجاد اثرات متفاوت بهداشتی هستند.

پرفسور ریکارد لندبرگ، استاد علوم غذایی و تغذیه در چالمرز می گوید: متابولومیکها و روش جدید تجزیه و تحلیل داده ها، فرصت های جدیدی را در اختیار ما گذاشت، بدین ترتیب ما توانستیم اثرات مواجهه ی همزمان با مواد مختلف را از یکدیگر مجزا کنیم. این بسیار مهم است، زیرا در غیر این صورت، تعیین این که آیا رژیم غذایی، یا آلاینده های زیست محیطی یا هر دو بر خطر ابتلا به بیماری تاثیر می گذارند، دشوار بود.

این مطالعه از نوع مطالعات مورد - شاهدی بود که با طراحی آینده نگر بر روی یک گروه کوهورت که در وستربوتن در شمال سوئد ساکن هستند، انجام گردید. شرکت کنندگان پرسشنامه های مربوط به عادات غذایی و شیوه زندگی را تکمیل کردند، همچنین نمونه های خونی که در ابتدای تحقیق از آنها گرفته شده بود به شکل منجمد شده در اختیار محققان قرار گرفت. در مجموع 421 نفر پس از متوسط 7 سال پیگیری، به دیابت نوع 2 مبتلا شدند. این افراد با 421 فرد سالم بعنوان گروه کنترل، مقایسه شدند. سپس نمونه های اولیه ی خون شرکت کنندگان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. علاوه بر این، نمونه های خونی تهیه شده، ده سال پس از اولین نمونه خونی از 149 نفر در گروه آزمایش که با 149 نفر در گروه کنترل جفت شده بودند، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

این مطالعه با عنوان "تجزیه و تحلیل مشترک نشانگرهای متابولیتی مصرف ماهی و آلودگی های آلی پایدار در ارتباط با خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در بزرگسالان سوئدی" در The Journal of Nutritionمنتشر شده است.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2019-06-fatty-fish-environmental-pollutants-diabetes.html