متفورمین روشی ارزان برای درمان فیبروز ریوی

4 ژوئیه 2018- محققان اعلام کردند که متفورمین داروی رایج دیابت نوع 2 می تواند برای کمک به درمان بیماران مبتلا به فیبروز ریوی در آینده مورد استفاده قرار گیرد.

در فیبروز ریوی[1] یا Idiopathic pulmonary fibrosis  ، تشکیل بافت فیبروز یا اسکار در ریه منجر به مشکلات تنفسی می شود.این اسکارها می توانند پس از آسیب های ریوی ناشی از عفونت ها و یا درمان هایی مانند شیمی درمانی ایجاد شوند.
معمولا این عارضه با علایمی مانند تنگی نفس، سرفه ی مزمن، تنگی نفس، خستگی، بی اشتهایی و کاهش وزن و کاهش توان تامین اکسیژن بدن ظاهر می شود و به راحتی از طریق رادیوگرافی و تغییرات عملکرد در تست های ریوی و سی تی اسکن ریه قابل تشخیص است. تشخیص قطعی با نمونه برداری از ریه انجام می گردد.فیبروز ریوی ایدیوپاتیک شایع ترین نوع فیبروز ریوی است. این بیماری مزمن و کشنده باعث پیشرفت تدریجی بافت فیبروز در ریه می شود و توان تبادلی اکسیژن را در ریه ها کاهش می دهد.

در حال حاضر هیچ درمان موثری برای این بیماری وجود ندارد، اما مطالعه ی اخیر نشان داده است که متفورمین می تواند این بیماری را در موشهای مدل این بیماری، معکوس کند. متفورمین به کاهش قند خون کمک می کند و معمولا برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که قادر به کنترل قند خون خود از طریق رژیم غذایی و ورزش نیستند، تجویز می شود.
محققان دپارتمان دارویی دانشگاه آلاباما، آنزیمAMPK  یا AMP-activated protein kinase  را در بافت فیبروز شده ی ریه مورد بررسی قرار دادند.AMPK به تنظیم متابولیسم کمک می کند و وضعیت انرژی را در سلول ها حس می کند به عنوان بخشی از این تحقیق آنها مشاهده کردند که در افراد مبتلا به  IPF، فعالیتAMPK  در سلول های میوفیبروبلاست در بخش هایی از بافت ریه کاهش یافته است. با توجه به نقش متفورمین بر فعالیتAMPK ، محققان از آن بصورت آزمایشی برای درمان این بیماری در موشها استفاده نمودند.
آنها دریافتند که متفورمین فعالیت فیبروز را کاهش می دهد و همچنین میتوكندریهای جدیدی را تولید می کند که سوخت و ساز بدن بیمار را بهبود می بخشند.
محققان سپس متفورمین را بر روی مدل های موش هایIPF آزمایش کردند. متفورمین به تنهایی باعث بهبودی کمی شد، اما هنگامیکه آن را در ترکیب با یک داروی ضد سرطان با نام bleomycinاستفاده نمودند، کاهش فیبروز تسریع گردید.
محققان گفتند: این مطالعات نشان دهنده ی کاهش فعالیت AMPK در فرآیندهای فیبروتیک اصلاح ناپذیر و پاتولوژیک است و از نقش متفورمین یا سایر فعال کننده های AMPK، برای معکوس نمودن فیبروز پایدار، از طریق تسهیل غیرفعال کردن میوفیبروبلاستها و آپوپتوز آنهاحمایت می کند.

در حال حاضر محققان امیدوارند یافته های آنها بتواند منجر به تبدیل متفورمین به درمانی مناسب برای توقف پیشرفت فیبروز ریوی شود، اگر چه به آزمایشات بیشتری به ارزیابی توانایی های این دارو در درمان افراد مبتلا بهIPF  نیاز است. نتایج این تحقیق در مجله Nature Medicine منتشر شد.

منبع:

https://www.diabetes.co.uk/news/2018/jul/metformin-found-to-help-reverse-lung-fibrosis-in-mice-96174405.html