درمان زخمهای دیابتی با کمک یک لایه‌ی هیدروژلی منحصر به فرد
14 دسامبر 2016- محققان برای اولین بار نشان دادند که هیدروژل پپتیدی آنها با تحریک حرکت سلولهای پوست به سمت یکدیگر، به بستن زخمهای مزمن و دیر ترمیم که غالباً در افراد دیابتی مشاهده می شود، نظیر زخم بستر و زخم پا کمک می کند.
پرفسور Radisicو گروهش، با دو بار در روز از این بیومتریال هیدروژلی پپتیدی بر روی زخمهای ترمیم نشده و مزمن ، استفاده کرده و توانستند به بسته شدن و ترمیم این زخم‌ها کمک کنند.
اکثر زخمهای مزمنی که گذشت زمان به بهبود آنها کمکی نکرده بود، توسط مخلوطی از پپتیدها و ژلی که توسط محققان دانشگاه U of T Engineeringدر تورنتو ساخته شده بود، ترمیم گردید.
سرپرست این تیم تحقیقاتی پرفسور Milica Radisicوهمکارانش با استفاده از این بیومتریال نشان دادند که سلولهای سالم سطح پوست انسان که کراتینوسیت نام دارند وهمچنین کراتینوسیتهای مشتق شده از بیماران مسن دیابتی، در محل زخم به سمت یکدیگرحرکت کرده و به بسته شدن زخم کمک می‌کنند.
آنها دریافتند که استفاده از این هیدروژل پپتیدی موجب افزایش سرعت ترمیم زخمهای مزمن تا 200 برابر حالت معمول می‌شود، همچنین این هیدروژل در مقایسه با محصولاتی با پایه‌ی کلاژنی که هم اکنون بصورت تجاری در دسترس می باشند، موجب افزایش سرعت ترمیم زخم تا 60 برابر می‌شود.
پرفسور Radisicمی‌گوید: ما شاهد حرکت و خزیدن سلولها به سمت یکدیگر با سرعت بیشتری با استفاده از این ماده‌یفعال زیستی بودیم، حتی سلولهای دیابتی نیز با سرعت بیشتری به سوی یکدیگر در جهت بسته شدن زخم، حرکت می‌کردند و این یک کشف عظیم است.
تاکنون اکثر درمانها برای زخمهای مزمن با استفاده از پمادهای موضوعی تحریک کننده‌ی رشد عروق خونی در موضع زخم، انجام می‌شد اما در بیماران دیابتی رشد عروق خونی به کندی صورت می گیرد یا به دلیل عوارض این بیماری انجام نمی‌شود وهمین موضوع این گونه درمانها را برای افراد دیابتی غیرکارآمد کرده است.
پرفسور Radisicو تیمش از ده سال پیش، بر روی پروتئین ویژه‌ای که آنرا Q-peptideنام گذاری کرده اند یا Q-peptideتحقیق کردند. آنها می‌دانستند که این پروتئین موجب بقاء انواع مختلفی از سلولها از جمله سلولهای بنیادی، سلولهای قلبی و فیبروبلاست‌ها (سلولهایی که بافت‌های پیوندی را می‌سازند) می‌شود اما تاکنون از آن برای ترمیم زخم‌ها استفاده نکرده بودند.
پرفسور Radisicمی‌گوید: فرضیه‌ی ما این بود که این پپتید قادر به تحریک بقاء سلولها و درعین حال تشکیل لایه‌ای بروی سلولهای پوست می گردد که امکان حرکت و خزیدن سلولها به سمت یکدیگر و بسته شدن زخم را با سرعت بیشتری فراهم می‌کند.
پرفسور Radisicو دانشجویان دکتری او Yun Xiao و Lewis Reis ، با افزودن هیدروژل حاوی پپتید Qبه پانسمانهای حاوی کلاژن موجود در بازار، سرعت ترمیم زخم‌ها را با استفاده از این پانسمان و پانسمانی که فاقد پروتئین Qبود، مقایسه نمودند. آنها دریافتند که یک دوز از بیومتریال هیدروژلی حاوی پپتید Q، قادر به بستن زخم‌ها در کمتر از دو هفته می باشد. نتایج این تحقیق درمجله‌ی PANS[1]منتشر شد.
نویسنده‌ی ارشد این تحقیق Xiaoمی‌گوید: در حال حاضر درمانهایی برای زخم پای دیابتی وجود دارد اما این درمانها می‌توانند با استفاده از این پپتید بهبود یابند، ترمیم زخم پای دیابتی بسیار دشوار است چرا که بسیاری از جنبه‌های روند طبیعی ترمیم زخم در افراد دیابتی مختل شده است.
این تیم که متشکل از محققان متبحر در چند رشته‌ی علمی است با شرکت تحقیقاتی Covalon Technologies بر روی این پروژه همکاری کرده‌اند، دکتر Val DiTizioکارشناس ارشد علمی شرکت Covalonکه در تجاری سازی فناوریهای جدید مراقبتهای بهداشتی فعالیت می‌کند، به مدت 3 سال است که همکاری و هدایت متخصصان این شرکت را با گروه پرفسور Radisicبه عهده داشته است، این شرکت از پانسمان ترمیم کننده‌ی زخم مبتنی بر کلاژن خود با نام ColActiveبه عنوان یکی از پانسمانهای گروه شاهد در این تحقیقات استفاده نمود. او می گوید: ما قویاً اعتقاد داریم که باید با فنآوریهای جدید ابداع شده در مراکز تحقیقاتی دانشگاه‌ها همگام شویم.
دکتر DiTizioبا گروه پرفسور Radisicبر روی پروژه بازسازی استخوان در حال همکاری هستند، او می گوید: اینگونه همکاریها، جهت تحقیقات آتی ما را مشخص کرده و موجب بهبود تولید محصولات ما می‌شود.
دکتر Reisگفت: این یافته‌ها به درمان بسیاری از انواع زخم‌ها -از بهبود عضله‌ی قلبی پس از حمله‌ی قلبی تا ترمیم زخمهای جراحی- کمک می‌کند. افزایش سرعت ترمیم زخم همچنین به کاهش بروز عفونت کمک می‌نماید.
Reisافزود: یکی از بزرگترین چالشهای کار ما، متقاعد کردن همکارانمان در مورد صحت نتایج بدست آمده از این تحقیقات بود، در نهایت اعتماد ما به روش بکار رفته در این تحقیق و پشتکار ما در تحقیقات و آنالیزهای دقیق، بر این چالش بزرگ غلبه نمود.
منبع و سایت خبر:
Proceedings of the National Academy of Sciences, 2016; 113 (40): E5792 DOI: 10.1073/pnas.1612277113
www.sciencedaily.com/releases/2016/12/161214090315.htm