داروهای جدید درمان دیابت نوع 2

در یک دهه ی گذشته ، لیست داروهایی که مبتلایان دیابت نوع 2 را در کنترل بهتر قند خونشان یاری می دهد افزایش یافته است. اما داروها دارای عوارض جانبی می باشند و همچنین خوردن قرص های دیابت بطور روزانه در چندین وعده بسیار خسته کننده است به همین علت دانشمندان درصدد تولید داروهایی با عوارض کمتر و تک دوز هستند.

دو مشکل در دیابت وجود دارد یا بدن به اندازه ی کافی انسولین نمی سازد یا اینکه ارگانهای بدن نسبت به انسولین تولید شده مقاومت نشان می دهند.

داروهای پایین آورنده ی قند خون که با تحریک تولید انسولین به کنترل دیابت کمک می کنند تا حدی (با محدودیت ) موثر هستند اما به گفته ی دکتر Goldbery وقتی داروی خاصی برای یک بیمار مناسب است بتدریج بدن بیمار به مقدار بیشتری دارو نیازمند می گردد زیرا پانکراس بیمار بتدریج فعالیت خود را از دست می دهد.

روش های درمان جدید

خوشبختانه  بدلیل پیشرفت هایی که درمان بوجود آمده است تعداد داروهای کنترل کننده ی دیابت نوع 2 افزایش یافته است:

·        داروهای جدید کمپلکس نظیر Byetta که بروش تزریق به بیمار داده می شود( اما انسولین نیست). این دارو از چندین طریق با افزایش قند خون مقابله می کند و از سوی دیگر اشتها را نیز کاهش می دهد . به گفته ی دکتر Davis رئیس بخش دیابت غدد درون ریز و متابولیسم مرکز پزشکی Vanderbilt در Nashville : داروی Byetta یک پیشرفت واقعی محسوب می شود.

·        Victoza داروی جدید دیگری که بروش تزریقی استفاده می شود اما انسولین نیست. این دارو سبب بهبود مقدار قند خون افراد بالغ مبتلا به دیابت نوع 2 می شود. این دارو به پانکراس کمک می کند تا مقدار مورد نیاز انسولین را ترشح کند.

·        Januvia و Onglyza داروهای جدیدی هستند که همراه با هورمونهای دستگاه گوارش و آنزیم های طبیعی بدن و همچنین انسولین بدن در کنترل قند خون موثرند. داروی Tradjenta داروی دیگری از همین کلاس داوریی است.

·        قرص های ترکیبی از دو داروی مختلف ساخته شده اند و در دو سال گذشته مورد تأیید FDA قرار گرفته اند ، مصرف این نوع قرص ها بیماران را از خوردن تعداد زیادی قرص بی نیاز کرده است. داروی مشهور متفورمین که به صورت قرص های طولانی رهش (extended- release) برای مصرف یک یا دو بار در روزطراحی شده است و هیچ تأثیرمضر جانبی بر روده ها ندارد.

·        Symlin یک شکل سینتتیک از هورمونی است که در پانکراس تولید و ترشح می شود و به پایین آوردن قند خون بعد از صرف غذا کمک می کند.

متفورمین :

متفورمین یک داروی خوراکی کنترل کننده ی دیابت است که برای مدتهای طولانی مورد استفاده قرار گرفته است. متفورمین عمل خود را از طریق جلوگیری ازآزاد شدن منابع قندی از کبد انجام می دهد.

متفورمین درکنترل قند خون بسیار موثر است وسبب اضافه وزن نمی شود. همچنین قیمت آن نیز ارزان است به همه ی این دلایل، متفورمین معمولاً اولین دارویی است که به بیماران داده می شود . اما به دلیل تأثیرات جانبی آن بر دستگاه گوارش (نفخ، اسهال) اکثر بیماران قادر به تحمل آن نیستند. اما نوع جدید متفورمین که طولانی رهش (extended- release) است این مشکل را حل کرده است و اثرات جانبی کمتری دارد. تولید فرم جدید متفورمین یک پیشرفت است زیرا تحمل مصرف آن برای بیماران راحت تر شده است.

داروهای جدید ترکیبی

داروهای ترکیبی جدید از ترکیب متفورمین با سایر داروهای دیابت ساخته شده اند. داروهای گروه سولفونیل اوره (نظیرگلی بوراید ،Glucophage,Amaryl) پانکراس را برای تولید بیشتر انسولین تحریک می کنند . تیازولیدین دیونها  TZDS) نظیر:رزیگلیتازون، (Actos , Avandia به سلولهای ماهیچه ای و سلولهای چربی کمک میکنند تا نسبت به انسولین حساس تر شوند. البته اداره ی غذا و داروی آمریکا(FDA) مصرف Avandia  را برای بیماران جدید ممنوع کرده است، مگر اینکه قند خون آنها بوسیله ی داروهای دیگر کنترل نشود و یا قادر به مصرف Actos نباشند. اما بیمارانی که در حال حاضر Avandia مصرف می کنند باید از بیماری های قلبی عروقی که ممکن است بر اثر مصرف این دارو ایجاد شود، آگاه باشند.

داروهای گروه Meglitinide مانند  ریپاگلیناید یا نیوبت وPrandin به بدن شما کمک می کنند که مقدار بیشتری انسولین در مدت زمان کوتاهی بلافاصله بعد از غذا تولید کند. ممانعت کننده های Dpp-4  قند خون شما را با کمک به تولید انسولین بیشتر زمانی که به آن نیاز است به خصوص بلافاصله بعد از غذا تنظیم می کند. همچنین این داروها قند خون ذخیره شده در کبد را به خون آزاد می کنند.

درزیر لیست داروهای ترکیبی تایید شده توسط FDA آمده است:

·        Glucovance (متفورمین همراه با گلی بورید که یک سولفونیل اوره است)

·        Metaglip(متفورمین همراه با Glipizide  که یک سولفونیل اوره است)

·        Avandamet(متفورمین همراه با رزیگلیتازون  که یک تیازولیدین دیون است )

·        Actoplus Met(متفورمین همراه با Actos که یک تیازولیدین دیون است)

·        Avandaryl (Glimepiride که یک سولفونیل اوره است همراه با رزیگلیتازون که یک تیازولیدین دیون است)

·        Prandimet (متفورمین همراه با Repaglinide که یک  Meglitinide است).

·        Kombiglyze (متفورمین همراه با  Saxagliptin  که یک DPP-4 اینهیبیتور است).

·         Duetact( Glimepiride که یک سولفونیل اوره است همراه با Pioglitazone که یک تیازولیدین  دیون است).

به گفته ی دکتر Davis ترکیبات داوریی فوق نتیجه بخش می باشند. هر کدام از داروهای موجود در این داروهای ترکیبی به تنهایی داروهای موثری هستند و قرار دادن آنها در کنار هم اثر مضاعفی را ایجاد می کند. برای افرادی که به تازگی به دیابت مبتلا شده اند یا چند سال از ابتلا آنها به دیابت می گذرد این داروهای ترکیبی می تواند موثرتر باشد. از سوی دیگر مصرف یک قرص در روز برای بیماران بسیار آسانتر است بعلاوه اینکه این داروها بسیار از نظر اقتصادی به صرفه هستند زیرا بیمار دو دارو را تنها با  خرید یک قرص مصرف می کند.

اما مشکلی که وجود دارد این است که چنانچه اثرات مضر جانبی یکی از دو دارو برای بیمار قابل تحمل نباشد، پزشک قادر به تغییر دوز آن یا کاهش دوز آن نیست و بیمارمجبور به انصراف از ادامه ی مصرف هر دو دارو می شود.

داروهای ترکیبی برای بیمارانی که دیابت پیشرفته دارند مناسب نیست.

او می افزاید : قندخون این افراد بسیار سخت کنترل می شود و آنها قادر به تحمل تاثیرات مضر جانبی داروها نیستند و من ترجیح می دهم داروهای ترکیبی را برای بیمارانی که شدت بیماری دیابت در آنها افزایش یافته است، تجویز نکنم.

داروهای جدید و پیشرفته

 Byetta دارویی که از بزاق مارمولک مشتق شده است مورد توجه بسیاری از پزشکان قرار گرفت. این دارو سبب تحریک تولید انسولین بعد از غذا تنها هنگامی که مقدار قند در خون بالا است، می شود. این دارو همچنین ترشح گلوکاگن را سرکوب میکند (هورمونی که سبب افزایش قند خون می شود). داروی Byetta تزریقی می باشد اما با انسولین فرق دارد. این دارو در حقیقت عمل هورمون طبیعی Incretin را در بدن تقلید می کند.

Victoza نیز یک  داروی تزریقی است که با انسولین فرق دارد و عمل هورمون طبیعی پائین آورنده ی قندخون یعنی  GLP1را که توسط روده ترشح می شود تقلید می کند.

Symlin همراه با انسولین به بیماران مبتلا به دیابت نوع  یک و دو تزریق می شود این دارو شکل سینتتیک هورمونی است که در پانکراس تولید می شود و همراه با انسولین ترشح می گردد. این دارو به پائین آوردن قندخون بعد از خوردن غذا کمک میکند. از سوی دیگر با کاهش سرعت تخلیه ی دستگاه گوارش و جلوگیری از ترشح گلوکاگن و کاهش اشتها در کنترل قندخون به بیمار کمک می کند.

آینده ی داروهای دیابتی : فراتر از کنترل قندخون

تاثیرات جانبی داروها همیشه منفی نیستند، دانشمندان متوجه ی اثرات جانبی برخی از داروهای کنترل دیابت شدند:

·        متفورمین و پرکوز(Precose ) این دو دارو خطر ابتلا به دیابت نوع دو را در افراد در معرض خطر کاهش می دهند، بخصوص اگر مصرف این دو دارو با ورزش و رژیم غذایی همراه باشد.

·        Actos این دارو خطر حمله قلبی و سکته مغزی و مرگ زود هنگام را در بین افراد مبتلا به دیابت نوع دو را کاهش می دهد.

به گفته دکتر Davis : در حال حاضر دانشمندان کنترل دیابت را چیزی فراتر از کنترل قندخون می دانند. به منظور کنترل موثربیمار دیابتی باید به کنترل فشارخون، چربی های خون، قندخون و حتی التهاب توجه کرد.

دیابت: داروهای جدیدتر

داروهای Januvia ( Sitagliptin) و Onglyza ( (Saxagliptin و Tradjenta Linagliptin )) متعلق به گروه جدیدی از داروها به نام DPP-4 اینهیبیتورها هستند. این داروها با ممانعت از آنزیم طبیعی  DPP-4 سبب افزایش مقدار هورمون Incretin (که در کنترل قند خون نقش دارد)، می شوند. آنها همچنین سنتز و ترشح انسولین را افزایش می دهند.

فراموش نکنید : درمان همراه با ورزش و تغذیه ی سالم

برای بدست آوردن بهترین تاثیرات از مصرف داروهای دیابت شما باید به رعایت شیوه ی زندگی سالم اهمیت دهید.

به گفته ی دکتر دیویس، بیماران باید به دقت رژیم غذایی خود را رعایت کنند ، برای مثال از رژیم های کم کربوهیدرات یا رژیم های گیاهخواری پیروی کنند، زیرا بر اساس تحقیقات انجام شده توسط محققین انجمن دیابت آمریکا رژیم vegan حتی سبب کاهش نیاز به مصرف دارو می شود.

 البته به بیماران دیابتی توصیه نمی شود که تنها رژیم vegan را تجربه کنند زیرا ممکن است دچار کمبود برخی ریز مغذی ها گردند. بهتر است یک رژیم کاملاً متعادل که شامل پروتئین، چربی و کربوهیدرات می باشد را رعایت کنند.

ورزش چنانچه اندازه ی وعده های غذایی رعایت شود، سبب تحریک بدن به استفاده ی موثر از انسولین می شود، اما چنانچه بیمار در خوردن غذا زیاده روی کند داروها نمی توانند از عهده ی قند اضافه ای که وارد بدن شده است، برآیند. بنابراین رعایت رژیم غذایی و ورزش در کنترل بیماری و تاثیر داروها بسیار مهم می باشند. ورزش به تنظیم مقدار انسولین، فشار خون، وزن و...... کمک شایان توجهی می کند.

منبع: diabetes.webmd.com